PUTIN HƯỞNG LỢI TỪ SỰ NHẦM LẨN VỀ VŨ KHÍ CỦA ÂU CHÂU

Âu Châu Âu đang lên kế hoạch cho một dự án uy tín không bao giờ kết thúc với nguy cơ sa lầy. Pháp đang nuôi dưỡng cái tôi của mình, còn Đức thì đang trao việc làm cho Anh.

Paris – "Do đó, việc lựa chọn hệ thống là rất quan trọng và sẽ gây ra hậu quả lâu dài cho nền tảng quốc phòng và kỹ nghệ vũ khí của Âu châu. Nó liên quan đến việc duy trì hoặc giảm việc làm và khả năng, cũng như sự phụ thuộc ít nhiều vào các lĩnh vực then chốt", Torben và Sven Arnold viết. Hai nhà phân tích từ Viện Nghiên cứu Quốc tế và An ninh Đức (SWP cho rằng: hợp tác vũ khí giữa Paris và Berlin là rất khó khăn, ngay cả trong bối cảnh chiến tranh ở Ukraine và chủ nghĩa bành trướng của Vladimir Putin, sự chia rẽ kinh tế giữa Mỹ, Đức và Pháp vẫn còn rất gay gắt. Ngay cả tên lửa Tomahawk và hệ thống Typhon cũng là vấn đề gây bất đồng trong NATO.

Pháp sẽ đi theo con đường riêng của mình. Như tạp chí Forces Operations Blog của Pháp đã loan tin, lực lượng vũ trang Pháp muốn triển khai hỏa tiễn địa địa của riêng mình với tầm bắn hơn 2.000 km. Theo báo cáo, kho vũ khí của Pháp thiếu khả năng như vậy và có thể được đưa vào xử dụng thông qua Phương pháp Tấn công Tầm xa Âu Châu (ELSA), "một sáng kiến được khởi động vào tháng 7 năm 2024 và sắp bước vào một giai đoạn công nghiệp mới", theo như Bộ Tư lệnh Tác chiến Lực lượng.

Pháp không thể xử dụng Tomahawk: "Pháo binh trong bối cảnh chiến lược mới"

"Mặc dù việc củng cố toàn bộ hệ thống pháo binh địa địa truyền thống là điều cần thiết, nhưng bối cảnh chiến lược mới đòi hỏi phải mở rộng phạm vi hỗ trợ hỏa lực gián tiếp bằng cách trang bị toàn diện cho Pháp các khả năng tấn công mặt đất thông thường", Matthieu Bloch và Jean-Louis Thiériot viết trong báo cáo tóm tắt của họ, được Quốc hội Pháp tiếp nhận vào cuối tháng 4 năm 2025. Báo cáo đề cập đến chủ đề "Pháo binh trong bối cảnh chiến lược mới".

"Nhiều dự án đầy tham vọng của Âu châu đã thất bại do những khác biệt không thể hòa giải về kỹ thuật hoặc kỹ nghệ giữa các bên tham gia."

Timothy Wright, Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế

Như Zuzanna Gwadera đã loan tin gần đây, tập đoàn hàng không vũ trụ Pháp ArianeGroup đã công bố mô hình hỏa tiễn tầm trung địa địa đang được chế tạo, được gọi là "Thỏa tiễn đaị địa tầm trung (MBT)", tại Triển lãm Hàng không Paris vài tuần trước , "một phản ứng tiềm năng của Pháp trước khoảng cách về năng lực tấn công tầm xa của Âu châu", tác giả từ Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS) của Mỹ nhận định. Pháp không muốn dính líu gì đến hỏa tiễn  Tomahawk của Mỹ, mặc dù hệ thống này có khả năng tương đương, đã được thử nghiệm và sẵn có. Đức muốn đầu tư vào lĩnh vực này và, song song với hợp tác vũ khí Pháp-Đức, đang dựa vào các sản phẩm đã được chứng minh của Mỹ.

Ví dụ, hệ thống phòng không Patriot hoặc hiện tại là các khẩu đội Typhon. Hệ thống vũ khí Typhon còn được gọi là "Hệ thống Hỏa lực Tầm trung Chiến lược" (SMRF) - vũ khí này được chế tạo để có tầm bắn ít nhất từ 2.000 đến 2.500 km, ít nhất là đối với hỏa tiễn Tomahawk, hay chính xác hơn là hỏa tiễn hành trình Tomahawk. Những hỏa tiễn này được cung cấp năng lượng liên tục và bay ngay trên mặt đất hướng tới mục tiêu; hỏa tiễn SM-6 thay thế được cho là có tầm bắn lên tới 500 km; không giống như Tomahawk, nó chỉ phát hỏa một lần rồi bay vòng trở lại bề mặt Trái Đất. Typhon có thể bắn cả hai loại vũ khí.

Âu Châu dường như đang ở trong nửa đời người. Các chính phủ hiện vẫn đang mệt mỏi sau nhiều thập kỷ hôn mê quân sự. Giờ đây, tương lai đang đổ ập xuống họ với tốc độ chóng mặt - được thúc đẩy bởi việc Vladimir Putin đe dọa Âu Châu bằng Ngày Phán xét và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump lên lớp các chính phủ Âu Châu như thể họ đã quên làm bài tập về nhà, điều này thực sự đúng. Các dự án như Hệ thống Chiến đấu Mặt đất Chính (MGCS) của xe tăng tương lai hoặc Hệ thống Chiến đấu Trên không Tương lai (FCAS) của ngày kia đang được gấp rút triển khai.

Ngoài ra, chi nhánh MBDA tại Pháp đang đề nghị hỏa tiễn Hành trình Trên bộ, một phiên bản phóng từ mặt đất của hỏa tiễn hành trình cận âm "Missile de Croisière Naval"/Naval Cruise Missile (MdCN-NCM) phóng từ biển", ông Gwadera viết. Hỏa tiễn hành trình phóng từ mặt đất có lợi thế là có thể phóng nhanh hơn, nhưng lại gây thất vọng với tầm bắn chỉ "khiêm tốn" 1.000 km so với MBT. Theo ông Gwadera, các cuộc xung đột gần đây đã cho thấy hỏa tiễn hành trình cận âm dễ bị hệ thống phòng không đánh chặn hơn so với các hệ thống đạn đạo. Nhưng đó không phải là tất cả.

Pháp Bị Bỏ Qua: Pistorius và Healey Lên Kế Hoạch Chung Vũ Khí "Tốt Nhất Trong Những Vũ Khí Tốt Nhất"

Bộ trưởng Quốc phòng Boris Pistorius (SPD) đã ký một biên bản ghi nhớ vào tháng 5, được gọi là "Thỏa thuận Trinity House", bao gồm nhiều biện pháp nhằm tăng cường năng lực phòng thủ, bao gồm cả việc phát triển một loại vũ khí tầm xa. "Chúng tôi đang hợp tác để nhanh chóng phát triển một hệ thống mới có thể bắn xa hơn và ngắm bắn chính xác hơn bất kỳ hệ thống nào hiện có", như Pistorius và John Healey đã đưa ra nhận định này. Gwadera chỉ ra rằng cả hai nước đều có nhiều khả năng sở hữu chuyên môn hỏa tiễn hành trình, ví dụ như hỏa tiễn Taurus của Đức. Bà cũng tự hỏi liệu vũ khí "tốt nhất trong số những loại tốt nhất" này có trở thành một phần của ELSA hay Pháp sẽ bị loại bỏ.

Khi đó, đó sẽ là một dự án nữa mà một bên không thể cạnh tranh với bên kia. Nhưng đó không phải là sự trùng hợp ngẫu nhiên. "Thỏa thuận Trinity House" nghe giống như một đơn đặt hàng cho ngành kỹ nghẹ vũ khí Anh với chi phí tài chính của Đức. Healey xử dụng hỏa tiễn hành trình Storm Shadow của Anh làm chuẩn mực, hệ thống tầm xa mới được cho là tốt hơn. Ví dụ, hỏa tiễn Taurus của Đức từ lâu đã như vậy.

"Do đó, ngành kỹ nghệ quốc phòng của hai nước sẽ trở nên gắn kết chặt chẽ hơn bao giờ hết. Thỏa thuận này bao gồm cam kết lâu dài về việc sản xuất xe bọc thép Boxer, qua đó đảm bảo đảm việc làm có tay nghề cao trên khắp Vương quốc Anh", thỏa thuận nêu rõ, không đề cập đến Đức - liệu đây có phải là một sự nhượng bộ trá hình cho đối tác NATO của Anh chứ không phải là một dự án hướng đến nhu cầu quân sự? Liệu Healey có kỳ vọng đầu tư vào Vương quốc Anh từ quan hệ đối tác này không?

NATO bị chia rẽ do những khác biệt không thể hòa giải về kỹ thuật hoặc kỹ nghệ vũ khí giữa các bên tham gia.

"Thỏa thuận này mở đường cho việc mở một nhà máy sản xuất súng pháo mới tại Vương quốc Anh. Nhà máy này sẽ tạo ra hơn 400 việc làm và củng cố nền kinh tế Anh thêm gần nửa tỷ bảng Anh. Với việc khai trương nhà máy Rheinmetall, pháo binh do Sheffield Forgemasters sản xuất từ thép Anh sẽ được sản xuất tại Anh lần đầu tiên sau mười năm", theo "Thỏa thuận Trinity House". Câu hỏi vẫn còn là tại sao Đức, Anh và Pháp lại gặp khó khăn trong việc thống nhất về một loại xe tăng chung, chẳng hạn.

Theo nhà khoa học chính trị Hans Kundnani, Âu châu Âu hiện tại dường như còn rất xa mới trở thành một liên minh quốc phòng hay một quân đội thống nhất: "Bất chấp những lời thổi phồng xung quanh một   Âu châu địa chính trị', vai trò của EU trong các vấn đề quốc phòng vẫn chủ yếu là kinh tế, dù là thông qua việc phối hợp các biện pháp trừng phạt hay thúc đẩy ngành kỹ nghệ quốc phòng tại các quốc gia thành viên EU", ông viết cho tổ chức tư vấn Friedrich Ebert Foundation.

Mối đe dọa từ Vadimir Putin vẫn còn quá nhỏ để Âu châu có thể tự coi mình là một cộng đồng về chính sách quốc phòng, điều mà Timothy Wright cũng đã lưu ý trong một bài phân tích cho Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế vào cuối năm 2024: "Nhiều dự án đầy tham vọng của Âu châu đã thất bại do những khác biệt không thể hòa giải về kỹ thuật hoặc kỹ nghệ giữa các bên tham gia."

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 26 Juli 2025