EU VÀ HOA KỲ ĐÃ HOÀN TẤT THỎA THUẬN VỀ THUẾ QUAN

EU và Mỹ đã đạt được thỏa thuận về nguyên tắc nhằm xoa dịu xung đột thuế quan đã kéo dài nhiều tháng. Hai bên đã công bố điều này sau cuộc họp giữa hai lãnh đạo EU và Hoa Kỳ là Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Scotland.

"Đây sẽ là thỏa thuận lớn nhất từ trước đến nay", ông Trump phát biểu trong buổi công bố thỏa thuận. Bà Von der Leyen cho biết đây là một quá trình khó khăn. "Giờ chúng ta đã có nó, và điều đó thật tốt." Theo ông Trump, mức thuế đối với hầu hết hàng nhập khẩu sẽ là 15%, bao gồm cả ngành kỹ nghệ ô tô.

Tổng thống Mỹ cho biết EU sẽ đồng ý mua 750 tỷ đô la năng lượng từ Mỹ và đầu tư thêm 600 tỷ đô la vào Mỹ. Ông mô tả thỏa thuận năng lượng là một "thành phần rất quan trọng" của thỏa thuận. Thuế quan đối với thép và nhôm nhập cảng sẽ vẫn ở mức 50%. "Đây là vấn đề thế giới và sẽ vẫn được duy trì như hiện tại", ông nhấn mạnh.

Hàng nhập cảng từ EU vào Mỹ sẽ phải chịu mức thuế cao hơn đáng kể so với trước khi Trump bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai. Mục tiêu của EU trong các cuộc đàm phán là duy trì mức thuế thấp hơn nhiều so với mức thuế 30% mà Trump vừa công bố. Trump là một nhà đàm phán cứng rắn nhưng công bằng, bà Ursula von der Leyen nói ngay trước cuộc họp.

EU lo ngại chiến tranh thương mại

Nếu EU không tham gia thỏa thuận, căng thẳng thương mại sẽ leo thang hơn nữa. Trump muốn áp đặt thêm thuế quan kể từ ngày 1 tháng 8 nếu EU không nhượng bộ ông về các vấn đề thương mại. Đảng Cộng hòa biện minh cho hành động của mình chủ yếu bằng cách nói rằng ông muốn thay đổi những bất cân bằng thương mại bị cáo buộc và chuyển hoạt động sản xuất về quê hương, phù hợp với phương châm "Nước Mỹ trên hết".

Đồng thời, doanh thu thuế quan được dự định ít nhất là để tài trợ một phần cho lời hứa tranh cử tốn kém của ông về việc cắt giảm thuế lớn. Tuy nhiên, Ủy ban EU cho rằng mức thuế quan này là không hợp lý và nghi ngờ tính phù hợp của chúng với các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).

Đức kêu gọi một thỏa thuận nhanh chóng

Việc EU hiện đang chấp nhận một thỏa hiệp là do nhiều quốc gia thành viên coi rủi ro leo thang tranh chấp thương mại đáng kể hơn so với việc tăng thuế quan. Ví dụ, Thủ tướng Friedrich Merz (CDU) gần đây đã nhiều lần kêu gọi một thỏa thuận nhanh chóng: "Tốt hơn là nhanh chóng và dễ dàng hơn là kéo dài, phức tạp và vẫn đang trong tình trạng đàm phán trong nhiều tháng", ông nói.

Việc ngành kỹ nghệ ô tô và các ngành thép và nhôm, chẳng hạn, đã phải chịu đựng mức thuế quan cao trong những tháng gần đây cũng đóng một vai trò.

Vị thế đàm phán của EU cũng bị suy yếu do sự phụ thuộc của Âu châu vào năng lực quân sự của Hoa Kỳ. Có lo ngại rằng Trump có thể một lần nữa đặt câu hỏi về lời hứa hỗ trợ được đưa ra thông qua NATO trong trường hợp tranh chấp thương mại leo thang. Với những mối đe dọa từ Nga, điều này được coi là một rủi ro lớn, đặc biệt là ở các quốc gia Đông Âu.

EU đe dọa áp thuế trả đũa

Tuy nhiên, về mặt kinh tế, EU có thể đã tạo được áp lực đáng kể lên Trump bằng các biện pháp thuế quan trả đũa. Trong quá trình đàm phán, Ủy ban EU đã đe dọa, cùng với những điều khoản khác, sẽ áp dụng thuế bổ sung đối với hàng nhập cảng kỹ nghệ và nông nghiệp như máy bay, xe mô tô, thịt bò, ruọu Whisky và trái cây họ cam quýt.

Ngoài ra, các hạn chế xuất cảng của EU đối với một số sản phẩm trị giá 4,4 ty  Euro đã được xem xét. Những sản phẩm này bao gồm phế liệu thép và các sản phẩm hóa chất, mà trước đây các công ty Hoa Kỳ thường xuyên nhập cảng từ Âu châu.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 28 Juli 2025