ÂU CHÂU VẪN CÒN PHỤ THUỘC VÀO Ô DÙ CỦA MỸ VỚI LỰC LƯỢNG NATO ĐÒN TRÚ Ở LỤC ĐỊA NÀY

Người Âu châu hiện đang đặt ra những mục tiêu đầy tham vọng. "Chậm nhất là đến năm 2030", Âu Châu Âu phải có khả năng "tự vệ", Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen, người hiện đang giữ chức Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Liên minh, cho biết. Các quốc gia thành viên NATO vừa cam kết tăng chi tiêu quốc phòng cứng lên ít nhất 3,5% GDP trong mười năm tới, tức là tăng gấp đôi. Điều này cũng liên tục gắn liền với kỳ vọng rằng Âu Châu sẽ phải tự xoay xở mà không có sự hỗ trợ của Mỹ trong tương lai.

Tham vọng không có gì sai. Tuy nhiên, điều này đang tạo ra một kỳ vọng che khuất thực tế. Ngay cả sau những quyết định gần đây, Âu Châu vẫn còn xa mới đạt được quyền tự chủ chiến lược.

Mức độ tham vọng cao hơn

Điều này có thể dễ dàng được thể hiện bằng hai con số. Hoa Kỳ hiện cung cấp 44% tổng năng lực quân sự của NATO. Đến năm 2035, tỷ lệ này sẽ giảm xuống còn 30%. Đây chỉ là một sự khác biệt dần dần. Lý do cho điều này là mức độ tham vọng cao hơn nhiều được dự kiến ​​trong các kế hoạch quốc phòng. Chỉ riêng số lượng lữ đoàn sẵn sàng chiến đấu sẽ tăng từ 82 lên 131, tương đương gần 50 đơn vị với quân số tăng thêm từ 3.000 đến 5.000 binh sĩ mỗi lữ đoàn. Thay vì chỉ dưới 300 đơn vị phòng không trên bộ, gần 1.500 đơn vị được lên kế hoạch trong tương lai, trên tất cả các phạm vi. gấp năm lần. Không chỉ Âu châu phải đóng góp nhiều hơn về mặt số lượng, mà cả Mỹ cũng vậy.

Các kế hoạch phòng thủ được lập ra với giả định rằng quân đội Hoa Kỳ sẽ tiếp tục hiện diện với số lượng lớn ở Âu châu. Hiện tại, có khoảng 100.000 binh sĩ, trong đó 20.000 người đã được điều động tạm thời sang bên này Đại Tây Dương sau cuộc tấn công của Nga vào Ukraine. Tuy nhiên, liệu có thể có 80.000 binh sĩ trong tương lai hay không vẫn còn là một câu hỏi?. Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Pete Hegseth đã ra lệnh xem xét lại sự hiện diện của quân đội trên thế giớiu, tập trung vào mối đe dọa từ Trung Quốc. Dự kiến ​​việc này sẽ hoàn thành vào tháng 10. Sau đó, chúng ta sẽ biết được giá trị của những phát biểu ngẫu nhiên của Tổng thống Hoa Kỳ. Trong chuyến thăm nhậm chức của Thủ tướng, Donald Trump đã phát biểu rằng: nếu Merz muốn, ông sẽ giữ lại 45.000 quân tại Đức.

Các chuyên gia NATO nhiều khả năng cho rằng con số này có thể xấp xỉ tổng số quân nhân sẽ vẫn đóng quân tại Âu châu. Trong trường hợp này, các kế hoạch quốc phòng sẽ phải được điều chỉnh, đồng thời các mục tiêu năng lực và chi tiêu ở Âu châu sẽ phải được tăng cường.

Dù sao đi nữa, sự phụ thuộc vào các hệ thống vũ khí vẫn sẽ tiếp diễn. Mặc dù Âu châu muốn củng cố ngành kỹ nghệ quốc phòng của mình, nhưng điều này chỉ có thể thực hiện được trong trung hạn. Để thu hẹp khoảng cách năng lực, trước tiên Au châu sẽ phải mua các hệ thống sẵn sàng cho sự phòng thủ trong những năm tới, và Hoa Kỳ có thể sẽ tiếp tục là nước cung cấp lớn nhất trong lĩnh vực này.

Điều này đã được chứng minh rõ ràng trong phi đội chiến đấu cơ  F-35 hiện đang được chế tạo tại Đức, sẽ mất ít nhất 15 năm nữa, trước khi một mẫu phi cơ do Âu châu sản xuất từ mẫu có sẵn. Tình hình tương tự cũng xảy ra với các cuộc tấn công chính xác vào các mục tiêu ở Nga. Hiện tại, chỉ có Hoa Kỳ sở hữu hỏa tiễn đạn đạo và hỏa tiễn hành trình tầm trung. Đức dự định sẽ "mượn" từ kho vũ jhí NATO, cho đến khi tìm ra được một giải pháp riêng với các quốc gia khác. Điều đó cũng sẽ kéo dài đến những năm 2030.

Chưa có thông tin nào về khả năng răn đe hạt nhân. Một chủ nghĩa hiện thực nhất định đã xuất hiện ở đây. Ngay cả khi Berlin đối thoại với Paris về Lực lượng răn đe hạt nhân (Force de Frappe), họ tiến hành các cuộc tập trận chung, và có lẽ một ngày nào đó thậm chí đến việc xử dụng vũ khí hạt nhân của Pháp tại Đức, thì đó cũng sẽ không phải là giải pháp cho toàn bộ Âu châu. Đặc biệt là vì các hệ thống của Pháp được chế tạo  cho sự kiện "Ngày tận thế" và không cho phép leo thang quy mô cần thiết để răn đe một đối thủ có học thuyết kêu gọi xử dụng vũ khí hạt nhân sớm. Về lâu dài, Au châu sẽ không thể tồn tại, nếu không có chiếc dù hạt nhân của Mỹ. Theo ước tính của NATO, việc thay thế nó một cách đầy đủ sẽ đòi hỏi chi tiêu quốc phòng ít nhất 8% GDP.

Điều Âu châu có thể đạt được trong những năm tới là khả năng ban đầu để đẩy lùi một cuộc tấn công của Nga. Sau đó, Âu châu sẽ có đủ quân số, vũ khí và đạn dược để ngăn chặn sự tiến công nhanh chóng của các đơn vị Nga và duy trì một cuộc chiến tranh thông thường với cường độ cao trong vài tháng. Hoa Kỳ sẽ không phải can thiệp ngay lập tức bằng quân đội chiến đấu của mình, nhưng sẽ phải hỗ trợ, đặc biệt là trong hoạt động trinh sát chiến trường. 

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 12 Juli 2025