NHỮNG SĨ QUAN TRONG QUÂN ĐỘI, NHÀ VẬT LÝ; NHÂN VIÊN TÌNH BÁO CỦA IRAN ĐÃ BỊ CHẾT TRONG TRẬN KHÔNG KÍCH NGÀY 13/6

Một số sĩ quan quân đội cao cấp  và chuyên gia hạt nhân đã bị giết trong các cuộc tấn công của Israel vào Iran. 

Một số sĩ quan quân đội cao cấp và nhà khoa học đã bị giết trong các cuộc tấn công của Israel vào Iran kể từ đêm thứ sáu 13/6. Những vị tướng và nhà khoa học Iran bị giết là ai và họ đóng vai trò gì trong hệ thống chính phủ? Tổng quan.

Thiếu tướng Mohammed Bagheri, Tổng tham mưu trưởng

Tướng Mohammed Bagheri đã giữ chức vụ tổng tư lệnh quân đội kể từ năm 2016 và báo cáo trực tiếp với nhà lãnh đạo tinh thần, Đại giáo chủ Ali Khamenei, người nắm quyền lực ở Iran và là tổng tư lệnh tối cao của lực lượng vũ trang.

Ông này sinh năm 1960,  là sĩ quan quân đội cao cấp nhất ở Iran và chính thức nắm quyền chỉ huy quân đội quốc gia, Lực lượng Vệ binh Cách mạng và lực lượng an ninh của đất nước. Lực lượng Vệ binh Cách mạng là một loại quân đội song song được thành lập sau khi lật đổ Shah vào năm 1979 như một vũ khí tư tưởng để bảo vệ các mục tiêu của Cách mạng Hồi giáo.

Bagheri thường xuyên xuất hiện trong quân phục trên truyền hình nhà nước, ví dụ, để khánh thành các căn cứ quân sự ngầm. Ông đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển hơn nữa chương trình hỏa tiễn của Iran. Tầm bắn ngày càng tăng của hỏa tiễn Iran được Israel coi là mối đe dọa hiện hữu, cách xa 1.500 km.

Năm ngoái, Iran đã tấn công Israel hai lần bằng hỏa tiễn và máy bay không người lái. Bagheri gọi Israel là "ung thư" và dự đoán sự sụp đổ sắp xảy ra của "chế độ Zionist". Mục tiêu của ông là biến Iran trở thành một trong những nước xuất cảng vũ khí lớn nhất thế giới. Giống như đất nước của mình, bản thân ông cũng phải chịu lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ.

Thiếu tướng Hussein Salami, Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách mạng, lực lượng quân sự tinh nhuệ của Iran

Hussein Salami được coi là người bạn tâm giao thân cận của nhà lãnh đạo tinh thần Iran Khamenei và là một trong những kẻ thù cay đắng nhất của Israel. Mới đầu tháng 5, ông đã cảnh báo Israel và Hoa Kỳ về một cuộc tấn công vào đất nước ông: "Nếu các người phạm một sai lầm nhỏ nhất, chúng tôi sẽ mở cổng địa ngục cho các người".

Salami sinh ra ở miền trung Iran vào năm 1960. Ở tuổi 20, ông đã gia nhập Lực lượng Vệ binh Cách mạng vào đầu Chiến tranh Iran-Iraq (1980-1988). Lực lượng Vệ binh ngày càng hùng mạnh theo năm tháng và khét tiếng với những hành động tàn bạo, bao gồm cả chống lại những người biểu tình ôn hòa.

Sau khi gia nhập Lực lượng Vệ binh, Salami đã thăng tiến và ban đầu được bổ nhiệm làm người đứng đầu bộ phận hàng không không gian của quân đội ngầm. Với vai trò này, ông đã bị đưa vào danh sách trừng phạt của chính phủ Hoa Kỳ.

Trong chín năm, Salami giữ chức phó chỉ huy quân đoàn trước khi được thăng chức lên vị trí chỉ huy cao nhất vào năm 2019 như một phần của quá trình tái cấu trúc. Vai trò chiến lược này cũng giúp vị tướng râu bạc này có được một ghế trong Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao, nơi cố vấn cho Khamenei về các vấn đề quân sự, an ninh và chính sách đối ngoại.

Với tư cách là người đứng đầu Lực lượng Vệ binh Cách mạng, Salami đã nhiều lần đưa ra những lời chỉ trích đầy thù hận và công khai chống lại Israel. Ông yêu cầu nhà nước Do Thái "biến mất khỏi bản đồ". Ông khuyên Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu "học bơi ở Địa Trung Hải"—để chuẩn bị cho việc trốn thoát.

Amir Ali Hajizadeh, Tổng tư lệnh Không quân của Lực lượng Vệ binh Cách mạng

Sinh ra tại Teheran vào năm 1961, Hajizadeh đã lãnh đạo Lực lượng Không quân Vệ binh Cách mạng kể từ khi thành lập vào năm 2009. Ông được coi là người lập kế hoạch chính cho hai cuộc tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay không người lái nhằm vào Israel được thực hiện vào năm ngoái. Ông đã được Khamenei vinh danh vì thành tích này.

Năm 2023, Hajizadeh đã gây chấn động khi tuyên bố rằng Iran có ý định giết các quan chức Hoa Kỳ, đáng chú ý nhất là Tổng thống đương nhiệm Donald Trump. Trong nhiệm kỳ đầu tiên tại nhiệm vào năm 2020, Trump đã ra lệnh ám sát Tướng Iran quyền lực Qasem Soleimani; Soleimani đã chết trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Hoa Kỳ tại thủ đô Baghdad của Iraq.

Esmail Qaani, Chỉ huy Lực lượng Quds

Qaani là một trong những sĩ quan quân đội giàu kinh nghiệm nhất ở Iran. Sinh năm 1957, Qaani bắt đầu sự nghiệp của mình tại học viện quân sự vào năm 1981. Sau khi phục vụ trong Chiến tranh vùng Vịnh, Qaani trở thành phó chỉ huy Lực lượng Quds vào năm 1997. Đơn vị quân đội tinh nhuệ này chủ yếu phối hợp hợp tác với các nhóm bán quân sự bên ngoài Iran nhưng cũng can thiệp vào các cuộc xung đột. Qaani cuối cùng đã tiếp quản quyền lãnh đạo Lực lượng Quds sau cái chết của người tiền nhiệm vào năm 2020.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 15 Juni 2025