TRONG CƠN KHÁT HÀNG HÓA NHẬP TỪ TÂY PHƯƠNG - NGA LÁCH LỆNH TRỪNG PHẠT NHƯ THẾ NÀO?

Nền kinh tế Nga đang rất khát hàng nhập cảng từ Tây phương  Moskau đang lách lệnh trừng phạt như thế nào ? Các lệnh trừng phạt của Tây phương ngăn cản việc xuất cảng phụ tùng máy bay sang Nga. Điện Kremlin luôn có thể lách lệnh trừng phạt. Nhưng liệu như vậy đã đủ cung cấp sự thiếu hụt phụ tùng hay chưa?

Moskau – Một lời cảnh báo cho nền kinh tế Nga: Hai quan chức chính phủ cao cấp gần đây đã đưa ra những lời cảnh báo nghiêm khắc. Họ cho biết các nguồn lực quan trọng đang cạn kiệt: Một trong số đó là Quỹ Tài sản Quốc gia (NWF), được coi là nguồn dự trữ sắt của Điện Kremlin. Các quy trình tương tự đang diễn ra ở quy mô nhỏ hơn. Ví dụ bao gồm ngành kỹ nghệ thép, ngành sẽ phải từ bỏ một phần lớn lượng hàng xuất cảng của mình vào năm 2025  và ngành hàng không quan trọng. Người ta đã nhiều lần nói rằng Nga sẽ bảo đảm nguồn cung cấp phụ tùng thay thế, bất chấp lệnh trừng phạt của Liên minh Âu châu. Bây giờ, cách thức hoạt động của điều này đã được tiết lộ.

Các lệnh trừng phạt nhằm mục đích gây hại cho nền kinh tế Nga, mạng lưới bí mật cung cấpcho ngành  hàng không

Nga dường như đã nhập cảng được các bộ phận máy bay quan trọng trị giá hàng triệu Euro bất chấp lệnh trừng phạt. Đây là kết luận của cuộc điều tra do đài truyền hình Phần Lan Yle công bố ngày 26 tháng 6. Trong cuộc điều tra này, Yle đã phân tích dữ liệu thương mại của Nga và tìm thấy ra quốc gia này đã có thể mua các bộ phận máy bay trị giá ít nhất một tỷ Euro kể từ năm 2022. Yle tuyên bố rằng những bộ phận này đến từ các nhà sản xuất Tây phương Tây là Airbus và Boeing.

Nga đã đạt được điều này như thế nào? Theo báo cáo, Điện Kremlin đã xây dựng cụ thể một mạng lưới quốc tế "rộng khắp" gồm khoảng 360 công ty nhằm mục đích lách lệnh trừng phạt của tây phương cấm bán các bộ phận của Airbus và Boeing cho Nga. Nhiều công ty trong số 360 công ty này dần dần bị đưa vào danh sách trừng phạt sau khi vai trò của họ trong quá trình này đ  bị tìm thấy.

Các nguồn cung cấp bao gồm, trong số những thứ khác, phụ tùng về Cabin "cơ bản", nhưng cũng có các thành phần quan trọng như động cơ, hệ thống Radar và máy tính trên phi cơ. Một số trong số này được cho là có khả năng sử dụng cho mục đích quân sự. Nói một cách đơn giản, điều này có nghĩa là Nga không chỉ có thể cung cấp cho ngành hàng không đang gặp khó khăn của mình mà còn cho cả không quân, hiện vẫn đang bị ràng buộc chặt chẽ ở Ukraine. Để trả lời yêu cầu bình luận của Yle, Boeing và Airbus trả lời rằng họ "tuân thủ mọi luật lệ và lệnh trừng phạt hiện hành liên quan đến Nga, và không có cách hợp pháp nào để xuất cảng phụ tùng máy bay.

Ngành hàng không của Putin chịu áp lực nặng nề.

Nga đang theo đuổi một chiến lược tương tự với hàng xuất cảng, đặc biệt là dầu mỏ. Một đội tàu bóng đêm được xây dựng tốn kém để bảo đảm việc Nga vận chuyển dầu của mình sang Tây phương bất chấp các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt. Tuy nhiên, liệu chiến thuật của Điện Kremlin này có giúp ích nhiều cho ngành hàng không của Nga hay không vẫn còn là một dấu hỏi.

 Phải đến mùa đông năm 2024, các báo cáo về tai nạn trên máy bay của Nga mới bắt đầu gia tăng. Các chuyên gia cảnh báo rằng máy bay thương mại của Nga sẽ không thể bay được lâu nữa nếu chúng không nhận được nguồn cung cấp phụ tùng máy bay được chứng nhận an toàn.

Truyền thông tin tức Kiew Independent của Ukraine đã tiết lộ về 11 vụ hỏng máy bay của Nga chỉ riêng trong mùa Giáng sinh, gần gấp đôi số vụ từ tháng 10 đến tháng 11. Nhiều vụ trong số này ảnh hưởng đến máy bay Airbus và Boeing, vì hai nhà sản xuất này đã chế tạo một phần lớn trong ngành hàng không dân dụng của Nga và không còn được phép cung cấp phụ tùng nữa. Hơn nữa, hàng chục hãng hàng không Nga đang có nguy cơ phá sản.

 Hàng không Nga cần phụ tùng Tây phương

Vấn đề thực sự đối với ngành hàng không Nga nằm ở vấn đề sở hữu. Toàn bộ ngành này phụ thuộc rất nhiều vào Tây phương, chính xác hơn là vào các nhà sản xuất máy bay Tây phương. Nhóm chuyên gia Wilson Center tuyên bố rằng sản lượng của Nga không đủ để đáp ứng nhu cầu. Vào tháng 2 năm 2022, 4/5 tổng số phi hành đoàn của 20 hãng hàng không lớn nhất của Nga bao gồm máy bay do nước ngoài sản xuất, mà Nga đã thuê đã thất nghiệp.

Vấn đề: Sau cuộc tấn công của Nga vào Ukraine, Tây phương đã cấm Nga tiếp tục xử dụng những chiếc máy bay này. Sau khi lệnh trừng phạt có hiệu lực, 515 máy bay thuê đã được bàn giao cho Tây phương . Phản ứng của Điện Kremlin: luật được soạn thảo vội vàng đã tịch thu máy bay của nước ngoài mà Nga đã thuê.nBộ trưởng Giao thông vận tải Nga Witaliy Saveliev đã nói công khai vào thời điểm đó về việc "lấy tài sản của người khác".

Chính phủ Hoa Kỳ do dự việc giảm lệnh trừng phạt hàng không? 

Vào mùa xuân, Nga đã có một số nỗ lực thuyết phục chính phủ Hoa Kỳ dưới thời Tổng thống Donald Trump dỡ bỏ lệnh trừng phạt hàng không. Cho đến nay, điều này đã thất bại (tính đến tháng 6 năm 2025), nhưng cũng không có lệnh trừng phạt đáng kể nào được áp dụng.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 28 Juni 2025