MỸ CÔNG BỐ DIỄN TIẾN VỀ CUỘC KHÔNG KÍCH CÁC CƠ SỞ HẠT NHÂN Ở IRAN 

Tổng hợp tin từ các truyền thông lớn của Đức trong ngày chú nhật 22/6 về cuộc không kích của Hoa Kỳ vào các cơ sở Hạt nhân của Iran.

Hoa Kỳ đã can thiệp vào cuộc chiến bằng các cuộc tấn công vào các cơ sở làm giàu Uranium của Iran. Theo Trump, các cơ sở này đã bị phá hủy hoàn toàn, một tuyên bố mà Iran đã phủ nhận. Đêm thứ bảy rạng sáng Chủ Nhật 22/6, Hoa Kỳ đã tấn công ba cơ sở hạt nhân quan trọng ở Iran,  can thiệp trực tiếp vào cuộc xung đột giữa Israel và Iran. 

Điều gì đã xảy ra?

Hoa Kỳ đãchính thức  can thiệp vào cuộc xung đột leo thang gần đây giữa Israel và Iran, và đã tấn công 3 cơ sở hạt nhân quan trọng ở Iran: Fordow, Natanz và Isfahan.

Theo quân đội Hoa Kỳ tiết lộ, ộ Oanh tạc cơy ném bom tàng hình B-2 đã thả tổng cộng 14 quả bom phá Bunker xuống Fordow và Natanz. Bom GBU-57, nặng hơn 13 tấn, là loại bom dùng để tấn công các mục tiêu nằm rất sâu dưới đất. Uranium đã hoặc đang được làm giàu tại cơ sở ở Fordow ở độ sâu gần 100 mét. Đây được coi là cơ sở hạt nhân an toàn nhất trong cả nước. Bom của Israel không thể xuyên thủng sâu đến mức đó. Do đó, đây là lần đầu tiên GBU-57 được xử dụng trong cuộc không kích lần này.

Theo các báo cáo của Hoa Kỳ, khoảng 30 hỏa tiễn hành trình Tomahawk cũng được bắn từ tàu ngầm vào các cơ sở ở Natanz và Isfahan. Mục tiêu của chính phủ Hoa Kỳ là chấm dứt mối đe dọa hạt nhân từ Iran, không phải nhằm lật đổ chính phủ Iran.

Các cuộc tấn công có được dự đoán trước không?

Cho đến nay, Hoa Kỳ chỉ hỗ trợ đồng minh Israel của mình trong phòng thủ và nhấn mạnh rằng họ sẽ không can thiệp trực tiếp vào cuộc chiến. Trump đã hứa trong chiến dịch tranh cử của mình rằng sẽ giữ Hoa Kỳ tránh xa các cuộc xung đột quốc tế.

Hiện vẫn chưa biết chính xác thời điểm Trump, với tư cách là Tổng tư lệnh quân đội Hoa Kỳ, quyết định phát động một cuộc tấn công. Kể từ khi ông vội vã rời khỏi hội nghị thượng đỉnh G7 ở Kanada vào thứ Ba 17/6, với lý do là tình hình nghiêm trọng ở Iran, những đồn đoán về khả năng can thiệp đã gia tăng. Vào thứ Năm 19/6, Trump tuyên bố rằng ông sẽ quyết định trong vòng hai tuần tới liệu Hoa Kỳ có tấn công vào Iran hay không? . Theo các báo cáo của truyền thông, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã trả lời kà thời gian này là quá dài.

Vào thứ sáu, sau 20/6 các cuộc hội đàm với những đồng nghiệp Pháp, Anh và Iran, Bộ trưởng Ngoại giao Đức Johann Wadephul đã bày tỏ sự lạc quan về sự thận trọng trong cuộc xung đột sẽ không leo thang thêm nữa. Vào thứ bảy 21/6, Quân đội Hoa Kỳ đã điều các oanh tạc cơ  tàng hình B-2 từ tiểu bang Missouri của Hoa Kỳ đến đảo Guam ở Thái Bình Dương. Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ Dan Caine sau đó tuyên bố rằng đây chỉ là một chiến thuật đánh lạc hướng.

Hậu quả tức thời của các cuộc tấn công là gì?

Mức độ thiệt hại đối với các cơ sở hạt nhân vẫn chưa được biết chính xác. Trump cho biết cả ba cơ sở đều "bị xóa sổ hoàn toàn" sau các cuộc tấn công. Giới lãnh đạo Iran đã hạ thấp kết quả của các cuộc tấn công, nói về thiệt hại bề ngoài. Chính phủ Đức tin rằng phần lớn chương trình hạt nhân của Iran đã bị ảnh hưởng lớn bởi cuộc tấn công này của không quân Hoa Kỳ.

Theo Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết, hiện chưa thấy có bức xạ nào được phát ra bên ngoài các cơ sở này sau các cuộc tấn công. Tuy nhiên, hình ảnh nhiệt từ vệ tinh của NASA cho thấy các nguồn nhiệt đáng chú ý, cho thấy có hỏa hoạn do vụ ném bom gây ra.

Theo các báo cáo từ lực lượng cứu hỏa và cứu thương Iran và của quân đội Hoa Kỳ, không có ai thiệt mạng trong các cuộc tấn công vào ban đêm. Không có nguy hiểm nào đối với người dân trong và xung quanh thành phố Qom gần đó, hãng thông tấn nhà nước IRNA tiết lộ, từ sự trích dẫn của một cơ quan chính quyền khu vực.

Phản ứng  của Iran như thế nào?

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Aragchi ngay lập tức đe dọa sẽ có hậu quả. Ông viết trên X rằng các sự kiện này sẽ có hậu quả lâu dài. Iran bảo lưu mọi lựa chọn để bảo vệ chủ quyền, lợi ích và người dân của mình, theo Hiến chương Liên hợp quốc và quyền tự vệ chính đáng. Giới lãnh đạo Iran lên án hoạt động này là vi phạm luật pháp quốc tế và yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc triệu tập phiên họp đặc biệt.

Vài giờ sau cuộc không kích của Hoa Kỳ, quân đội Iran lại tấn công Israel. Theo các tin tức từ truyền thông, đã có một số cuộc không kích, bao gồm cả ở các thành phố lớn Haifa và Tel Aviv. Hơn 80 người bị thương. Israel đã đóng cửa không phận của mình ngay trước đó.

Chính phủ Israel nói gì về các cuộc tấn công?

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã cảm ơn Hoa Kỳ và nói về một "quyết định dũng cảm" có ý nghĩa lịch sử. Tổng thống Hoa Kỳ đã hành động với "sức mạnh to lớn" để từ chối "chế độ nguy hiểm nhất những vũ khí nguy hiểm nhất trên thế giới", Netanyahu cho biết trong một thông điệp trên Video. Cuộc tấn công được thực hiện với sự phối hợp giữa ông và Trump, cũng như quân đội của cả hai nước.

Trong một bài phát biểu trên một Video khác gửi đến người dân Israel, Netanyahu nói thêm rằng ông đã giữ lời hứa của mình khi bắt đầu cuộc chiến với Iran: Ông đã bảo đảm rằng các cơ sở hạt nhân của Iran sẽ bị phá hủy, bằng cách này hay cách khác. "Lời hứa đó đã được thực hiện". Hoa Kỳ đã làm "điều mà không quốc gia nào khác trên thế giới có thể làm được".

Đã có những phản ứng quốc tế nào?

Trong phản ứng ban đầu, Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres đã bày tỏ mối lo ngại sâu sắc về các cuộc tấn công. Động thái này thể hiện "sự leo thang nguy hiểm" và "mối đe dọa trực tiếp đến hòa bình và an ninh quốc tế". Có nguy cơ ngày càng tăng rằng cuộc xung đột sẽ nhanh chóng vượt khỏi tầm kiểm soát, với hậu quả thảm khốc đối với dân thường, khu vực và thế giới. Tránh một cuộc hỗn loạn khu vực là điều tối quan trọng.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz kêu gọi Iran đàm phán với Hoa Kỳ. Theo tớ Der Spiegel, ông chỉ được thông báo về hành động của chính phủ Hoa Kỳ sau khi các cuộc tấn công ở Iran bắt đầu. Một cuộc gọi hội nghị giữa Merz và những đồng minh Pháp và Anh, Emmanuel Macron và Keir Starmer, được cho là đã được dự trù theo kế hoạch vào sáng nay.

Thủ tướng Anh Keir Starmer thúc giục một giải pháp ngoại giao. Ông mô tả chương trình hạt nhân của Iran là một "mối đe dọa nghiêm trọng" mà Hoa Kỳ đã có hành động chống lại. Iran không bao giờ được phép chế tạo vũ khí hạt nhân, Starmer viết trên X. Đồng thời, sự ổn định ở Trung Đông là ưu tiên hàng đầu. Do đó, thủ tướng kêu gọi giới lãnh đạo Iran "trở lại bàn đàm phán". Trưởng ban chính sách đối ngoại EU Kaja Kallas bày tỏ quan điểm tương tự. Bà đã công bố một cuộc họp báo với các bộ trưởng ngoại giao EU vào thứ Hai 23/6.

Trump có được sự ủng hộ trong nước không?

Có nhiều phản ứng trái chiều trong chính trường Hoa Kỳ. Một số đảng viên Cộng hòa nổi tiếng ủng hộ quyết định của Tổng thống Trump. Nhưng cũng có những lời chỉ trích từ các thành viên trong đảng của ông. "Điều này là vi hiến", Đại diện Thomas Massie của Kentucky cho biết. Quyền tuyên chiến với các quốc gia khác thực sự thuộc về Quốc hội Hoa Kỳ.

Đảng viên Dân chủ Alexandria Ocasio-Cortez đi xa hơn khi nói rằng hành động của Trump rõ ràng là cần thiết để tiến hành thủ tục luận tội. Thượng nghị sĩ Dân chủ Tim Kaine lập luận rằng công chúng Hoa Kỳ phản đối mạnh mẽ chiến tranh chống lại Iran. Trump đã thể hiện "phán đoán tồi tệ". Thượng nghị sĩ Dân chủ Chuck Schumer kêu gọi thảo luận vụ việc ngay lập tức tại phòng họp của mình.

Trump và Iran hiện đang có kế hoạch gì? Trump kêu gọi Iran theo đuổi con đường hòa bình và kiềm chế các cuộc tấn công trả đũa, nếu không, ông đe dọa sẽ tấn công dữ dội hơn vào các mục tiêu khác. "Hoặc là sẽ có hòa bình, hoặc sẽ có một thảm kịch đối với Iran lớn hơn nhiều so với những gì chúng ta đã thấy trong tám ngày qua", Trump nói.

Iran có thể cân nhắc tấn công các căn cứ của Hoa Kỳ trong khu vực. Quân đội Hoa Kỳ có khoảng 40.000 quân đồn trú tại Trung Đông. Ví dụ, các căn cứ ở Bahrain và Katar trên Vịnh Ba Tư không xa Iran theo đường chim bay. Iran cũng có thể tấn công các mục tiêu của Hoa Kỳ thông qua lực lượng dân quân Shiite đồng minh ở nước láng giềng Iraq.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 23 Juni 2025