EU KÝ HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI TỰ DO VỚI INDONESIEN

Chính sách thương mại quyết liệt của Hoa Kỳ đã đưa Indonesien và EU đi đến một thỏa thuận sau nhiều năm tranh chấp. Các đại diện doanh nghiệp nhìn thấy tiềm năng to lớn trong việc kinh doanh với quốc đảo này.

Liên minh Âu Châu đã ký Hiệp định Thương mại Tự do với Indonesia vào thứ Ba, sau gần một thập kỷ đàm phán căng thẳng. Việc đạt được thỏa thuận bất chấp nhiều điểm bất đồng cũng là nhờ chính sách thương mại quyết liệt của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump.

Bộ trưởng Kinh tế Indonesien, Airlangga Hartarto, cho biết chủ nghĩa bảo hộ của các nước lớn đã buộc cả hai bên phải "tìm kiếm sự an toàn thông qua một thỏa thuận song phương ổn định". Thỏa thuận này nhằm mục đích giảm thiểu rủi ro do "cuộc chiến thuế quan toàn cầu" gây ra. Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã công bố một thỏa thuận trong các cuộc đàm phán thương mại vào tháng 7: "Khi bất ổn kinh tế gặp phải biến động địa chính trị, các đối tác như chúng ta phải hợp tác chặt chẽ hơn với nhau", bà phát biểu trong chuyến thăm Brussels của Tổng thống Indonesien Prabowo Subianto.

EU và Indonesia đã đàm phán các chi tiết cuối cùng của thỏa thuận trong những tuần gần đây. Cao ủy Thương mại EU Maros Sefcovic sẽ đến đảo nghỉ dưỡng Bali của Indonesien để ký kết thỏa thuận. Thỏa thuận này không thể có hiệu lực cho đến khi Quốc hội Indonesien, các quốc gia thành viên EU và Nghị viện EU phê chuẩn. Indonesien hy vọng thỏa thuận sẽ có hiệu lực vào năm 2027.

Cho đến nay, thương mại với Indonesia chỉ đóng vai trò thứ yếu.

Đại diện doanh nghiệp đã ca ngợi thỏa thuận này. "Thỏa thuận với Indonesien là phản ứng đúng đắn trước sự cô lập ngày càng tăng trong kinh doanh trên toàn thê giới", Volker Treier, Trưởng phòng Ngoại thương thuộc Phòng Thương mại và kỹ nghệ Đức (DIHK), phát biểu hôm thứ Hai 22 tháng 9. "EU cuối cùng cũng đã thể hiện được bản sắc của mình về chính sách thương mại và thúc đẩy đa dạng hóa chuỗi cung ứng."

Indonesien là nền kinh tế lớn nhất Đông Nam Á và với hơn 280 triệu dân, là quốc gia đông dân thứ tư trên thế giới. Tuy nhiên, quốc gia G20 này chỉ xếp thứ 33 trong danh sách các đối tác thương mại quan trọng nhất của EU vào năm 2024, với kim ngạch thương mại đạt 27 tỷ Euro. Ngay cả trong số các nước Đông Nam Á, Indonesien cũng chỉ đứng thứ năm xét theo góc độ Âu châu.

"Kim ngạch thương mại vẫn ở mức có thể chấp nhận được", Jan Rönnfeld, người đứng đầu Phòng Thương mại và kỹ nghẹ Đức-Indonesia (Ekonid), cho biết. Tiềm năng thương mại lớn hơn đáng kể và giờ đây có thể được khai thác tốt hơn với hiệp định thương mại tự do. Bộ trưởng Kinh tế Indonesia, Airlangga, cho biết ông hy vọng kim ngạch thương mại với EU sẽ tăng gấp đôi lên 60 tỷ đô la trong 5 năm tới. 80% hàng hóa từ cả hai bên sẽ được miễn thuế trong tương lai.

Doanh nghiệp Đức hứa hẹn đầu tư vào Indonesien

Quan hệ thương mại giữa EU và Indonesien đã đầy rẫy xung đột trong những năm gần đây. Cả hai bên đều cáo buộc nhau vi phạm các quy tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới. Chính phủ Jakarta cáo buộc EU phân biệt đối xử với dầu cọ Indonesien, một trong những mặt hàng xuất cảng quan trọng nhất của nước này. EU đã phàn nàn về lệnh cấm xuất cảng quặng Nickel tại Indonesien. Với lệnh cấm xuất cảng này, Indonesia đã cố gắng ép buộc việc chế biến nguyên liệu thô trong nước và do đó tạo ra việc làm cấp thiết.

Bộ trưởng Kinh tế Indonesien, Airlangga Hartarto, cho biết chủ nghĩa bảo hộ của các nước lớn đã buộc cả hai bên phải "tìm kiếm sự an toàn thông qua một thỏa thuận song phương ổn định". Thỏa thuận này nhằm mục đích giảm thiểu rủi ro do "cuộc chiến thuế quan toàn cầu" gây ra. Chủ tịch Ủy ban Âu Châu Ursula von der Leyen đã công bố một thỏa thuận trong các cuộc đàm phán thương mại vào tháng 7: "Khi bất ổn kinh tế gặp phải biến động địa chính trị, các đối tác như chúng ta phải hợp tác chặt chẽ hơn với nhau", bà phát biểu trong chuyến thăm Brüssels của Tổng thống Indonesien Prabowo Subianto.

Tuy nhiên, một dự án nguyên liệu thô do công ty hóa chất Đức BASF lên kế hoạch tại Indonesien đã thất bại vào năm ngoái. Từ năm 2020, công ty đã tìm hiểu về việc đầu tư chung vào một tổ hợp nhà máy lọc Nickel- tại Indonesien với tập đoàn khai khoáng Eramet của Pháp. Năm ngoái, BASF đã thông báo rút khỏi dự án. Công ty "không còn thấy cần thiết phải đầu tư đáng kể như vậy để bảo đảm bảo nguồn cung ổn định".

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 23 tháng 9 năm 2025