CHÚNG TÔI SẼ GỞI QUÂN ĐẾN UKRAINE VÀ HY VỌNG CÁC ĐỒNG MINH CŨNG SẼ ĐỒNG HUỎNG ỨNG 

Sau các cuộc gặp giũa Wladimir Putin và Donald Trump ở Alaska và chuyến thăm Washington của Wolodymyr Selensky cùng các đối tác Âu châu, dường như các cuộc đàm phán về khả năng ngừng bắn ở Ukraine đang có dấu hiệu khởi sắc. Nhà ngoại giao hàng đầu Estland kiêm Tổng Thư ký Bộ Ngoại giao, Jonatan Vseviov, tin rằng việc lập kế hoạch bảo đảm an ninh ngay bây giờ là điều đúng đắn. Dưới đây là cuộc phỏng của tờ WELT với ông:

WELT: Thưa ông Vseviov, các sự kiện gần đây diễn ra nhanh chóng ở Alaska và Washington, trong khi giao tranh vẫn tiếp diễn ở Ukraine, Âu châu và Mỹ đã thảo luận về việc bảo đảm an ninh cho quốc gia bị tấn công. Vậy những đảm đảm an ninh đó sẽ như thế nào?

Jonatan Vseviov: Để trả lời câu hỏi này, tôi phải lùi lại một bước và đặt cuộc gặp giữa Wladimir Putin và Donald Trump ở Alaska vào bối cảnh. Tuy nhiên, trước tiên, tôi muốn nói rằng chúng tôi đang liên lạc rất chặt chẽ với tất cả các đối tác; chúng tôi biết những gì người Nga đang công khai nói, và tôi có thể rút ra từ đó những gì họ không công khai nói, nhưng chúng tôi biết. Chúng tôi đã có kinh nghiệm trong quá khứ với Nga, và chúng tôi thấy Nga tiếp tục hành động như thế nào ở Ukraine. 

Tất cả những điều này dẫn chúng tôi đến đánh giá sau: Chúng tôi không thấy có sự thay đổi nào trong lập trường của Putin. Các mục tiêu của ông ấy, vốn được áp dụng vào năm 2021 và 2022, vẫn đúng với ông ấy ngày nay. Điều này có nghĩa là Nga đang nỗ lực kiểm soát toàn bộ Ukraine và định hình lại căn bản trật tự an ninh Âu châu. Việc phía Nga hiện đang viện dẫn các vấn đề lãnh thổ là một cái bẫy ngoại giao. Tất nhiên, người Ukraine được cho là sẽ mắc bẫy trước, nhưng cũng là tất cả những người  Tây phương tin vào câu chuyện này.

WELT hỏi: Ông có bao gồm cả người Mỹ và Donald Trump trong chuyện này không? Suy cho cùng, Trump đã dành cho Putin một buổi tiếp tân danh dự và, một phần nào đó, dường như rất hiểu lập trường của Nga.

Vseviov: Tin tốt là chưa có ai thực sự rơi vào cái bẫy này. Tôi không biết những người tham gia đang nghĩ gì. Điều tốt là hầu hết người Âu châu đều thấy rằng điều chúng ta đang đối phó là công thức "lãnh thổ đổi lấy hòa bình" không thể hiệu quả và do đó không nên là trọng tâm trong các cuộc thảo luận hay quyết định của chúng ta. 

Người Nga rất giỏi gây hoang mang. Nhưng chúng ta nên lắng nghe lại những gì Putin đã nói ở Alaska. Ở đó, ông ấy đã nói, cùng với những điều khác, về "sự ổn định của Âu châu", nguyên nhân của "xung đột", v.v. Vì vậy, Moskau không chỉ quan tâm đến Ukraine. Putin sẽ chiếm các vùng lãnh thổ nếu chúng được trao cho ông ấy, đúng vậy. Tuy nhiên, đồng thời, ông ấy sẽ làm suy yếu các thể chế nhà nước Ukraine; ông ấy sẽ tạo thêm rạn nứt giữa Âu châu và Mỹ. Sau đó, một khi Ukraine bị suy yếu và Tây phương  tiếp tục chia rẽ, chúng ta có thể giả định điều này, Putin sẽ tiếp tục đưa ra những yêu sách tiếp theo.

WELT: Điều đó có nghĩa là, theo ý kiến ​​của ông, những lời hứa về bảo đảm an ninh hiện nay là có vô nghĩa hay không?

Vseviov: Ngay từ đầu, chúng ta đã nói rằng chúng ta phải vừa đi vừa nhai kẹo cao su, như người Mỹ vẫn nói. Ý tôi là: Chúng ta phải tập trung vào một mục tiêu kép. Chúng ta phải bảo đảm việc giao tranh chấm dứt và, để làm như vậy, chúng ta phải tạo ra một khuôn khổ cho hòa bình lâu dài. Để chấm dứt giao tranh, chúng ta sẽ phải gây áp lực rất lớn lên kẻ xâm lược và cung cấp cho kẻ bị xâm lược tất cả sự hỗ trợ cần thiết, để kẻ xâm lược hiểu rằng việc thay đổi hướng đi sẽ ít tốn kém hơn cho họ. Nhưng ngay cả trong trường hợp tốt nhất, nếu Putin thay đổi hoàn toàn lập trường vào ngày mai và tuyên bố rút quân khỏi Ukraine, chúng ta vẫn phải bảo đảm hòa bình. Mục tiêu kép phải là giúp Ukraine chiến thắng và, vì mục đích đó, mở đường cho một trật tự hậu chiến ổn định ngay bây giờ. Lựa chọn tốt nhất sẽ là kết nạp Ukraine vào NATO và EU. Nhưng tôi thực tế; ngay cả khi tiếng súng đột nhiên im bặt, có lẽ sẽ mất nhiều năm để Ukraine được kết nạp. Đó là lý do tại sao chúng ta cần một kế hoạch cho ngay ngày đầu tiên tiếng súng im bặt.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 26 tháng 8 năm 2025