TUẦN RA QUYẾT ĐỊNH VỀ THUẾ QUAN CỦA TRUMP SẮP HẾT HẠN

Ngày 9 tháng 7 đang đến gần, nhưng nhiều cuộc đàm phán thương mại với Hoa Kỳ vẫn đang chờ giải quyết. Nếu không có thỏa thuận, Trump sẽ đe dọa áp thuế lên tới 50%  thời gian đang cạn dần.

Washington – Đã gần 90 ngày kể từ khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump làm rung chuyển thị trường thế giới với thông báo về thuế quan có đi có lại. Ông muốn áp thuế lên tới 50% đối với tất cả các quốc gia dựa trên thâm hụt thương mại của họ với Hoa Kỳ. Nhưng, như thường lệ, Trump đã đồng ý hoãn lại: Thời hạn được gia hạn thêm 90 ngày để tạo không gian cho các cuộc đàm phán.

Bây giờ, ngay trước khi kết thúc thời hạn gia hạn này vào ngày 9 tháng 7, căng thẳng đang lên cao: Washington thực sự sẽ áp dụng mức thuế trên thế giới như nào? Mặc dù một số cuộc đàm phán đang diễn ra, nhưng cho đến nay chỉ có một số ít thỏa thuận đạt được , ngay cả một thỏa thuận với EU vẫn đang chờ giải quyết. Nếu điều này thất bại, mức thuế lên tới 50% đối với hàng xuất cảng của Âu châu sẽ bị đe dọa. Tuần này, ngay trước thời hạn, vẫn có thể quyết định được nhiều điều.

"Ngày giải phóng" của Trump và thông báo về thuế quan qua lại

"Ngày giải phóng" là tên gọi mà Trump gọi ngày 2 tháng 4, ngày ông công bố thuế quan qua lại đối với hầu hết các quốc gia. Thuế quan chung là 10% sẽ được áp dụng cho mọi quốc gia. Một mức thuế quan tăng đã được dự trù cho những quốc gia có thâm hụt thương mại đặc biệt cao với Hoa Kỳ. Đối với EU, ban đầu điều này có nghĩa là mức thuế quan là 20% và đối với các quốc gia như Kambodscha, mức thuế quan lên tới 49% thậm chí đã được công bố.

Tuy nhiên, sự phản đối của quốc tế và phản ứng của thị trường đã thúc đẩy Trump hoãn thuế quan cho đến ngày 9 tháng 7. Mức thuế quan chung là 10 %vẫn được giữ nguyên.

Tranh chấp thuế quan giữa Hoa Kỳ và EU vẫn tiếp diễn như thế nào?

Kể từ "Ngày giải phóng" của Trump, một số thứ đã thay đổi. Trong khi đó, Trump đe dọa EU sẽ áp dụng mức thuế quan 50 phần trăm đối với tất cả hàng hóa của EU vì theo ông, "các cuộc đàm phán không đi đến đâu cả". Mức thuế quan này ban đầu được lên kế hoạch có hiệu lực vào ngày 1 tháng 6, nhưng đã được hoãn lại đến ngày 9 tháng 7 do có thiện chí đàm phán.

EU đang cân nhắc những gì có thể cung cấp cho Hoa Kỳ. Câu hỏi về việc liệu Đạo luật Thị trường Kỹ thuật số (DMA), một gói luật nhằm thắt chặt quy định đối với các công ty kỹ nghệ lớn và thúc đẩy cạnh tranh, có nên được nới lỏng như một nhượng bộ trong quá trình đàm phán hay không? đã được nêu ra nhiều lần. Tuy nhiên, Bà Ursula von der Leyen và những người chỉ trích khác nhấn mạnh rằng DMA không nên được xử dụng như một công cụ đàm phán. Những ý tưởng khác bao gồm giảm tiền phạt cho các công ty Kỹ nghệ.

Ngay cả trước khi Trump công bố thuế quan có đi có lại, EU đã thông qua một gói biện pháp sẽ ảnh hưởng đến hàng hóa trị giá 21 tỷ Euro của Hoa Kỳ, bao gồm xe mô tô, rượu Whisky và các sản phẩm khác, chủ yếu từ các tiểu bang có khuynh hướng Cộng hòa của Hoa Kỳ. Gói này ban đầu đã bị hoãn lại trong quá trình đàm phán và cũng được lên lịch có hiệu lực vào ngày 9 tháng 7 nếu không đạt được thỏa thuận. Một gói khác trị giá 95 tỷ Euro có thể theo sau, nếu Hoa Kỳ áp dụng thêm thuế quan đối với EU.

Tóm lại: EU vẫn cởi mở với các cuộc đàm phán, nhưng cũng đang chuẩn bị cho thất bại. Bà Von der Leyen nhấn mạnh: "Mọi lựa chọn vẫn còn trên bàn".

Cho đến nay, Hoa Kỳ chỉ ký kết các thỏa thuận thuế quan với hai quốc gia.

Thuế quan đối với Trung Quốc cũng đã tăng kể từ đầu tháng 4. Họ không bị ảnh hưởng bởi lệnh tạm dừng thuế quan và đã đạt mức thuế quan lên tới 145% đối với hàng nhập cảng của Hoa Kỳ từ Trung Quốc và mức thuế quan có đi có lại là 125% đối với hàng hóa Trung Quốc, cho đến khi đạt được thỏa thuận trong các cuộc đàm phán tại Genève vào tháng 5 năm 2025. Theo thỏa thuận này, thuế quan đã giảm xuống còn 30% đối với hàng hóa Hoa Kỳ từ Trung Quốc và 10% đối với hàng hóa Trung Quốc trong 90 ngày.

Tiếp theo là một thỏa thuận thương mại vào tháng 6 năm 2025 trong đó Hoa Kỳ hứa với Trung Quốc, trong số những điều khác, sẽ nới lỏng các hạn chế xuất cảng đất hiếm để đổi lấy các rào cản thương mại thấp hơn. Mức thuế quan hiện tại là 55% đối với hàng hóa Trung Quốc và 10% đối với hàng hóa Hoa Kỳ từ Trung Quốc. Trump nói về các cuộc đàm phán: "Tôi nghĩ rằng mối quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc là một điều rất tốt. Trung Quốc sẽ phải trả mức thuế quan cao, nhưng chúng tôi đang thâm hụt thương mại lớn và họ hiểu điều đó".

Ngoài Trung Quốc, các cuộc đàm phán kể từ đó đã kết thúc có hiệu quả chỉ với một quốc gia khác. Vương quốc Anh được hưởng lợi từ mối quan hệ với Hoa Kỳ. Vào đầu tháng 6, Trump đã tăng thuế nhập cảng thép và nhôm cho tất cả các quốc gia lên 50%, trong khi Vương quốc Anh vẫn giữ nguyên ở mức 25%. Cả hai bên đều có ý định cố gắng giảm mức thuế này xuống 0. Thỏa thuận với Vương quốc Anh cũng quy định thuế đối với ô tô và hàng khôngkhông gian sẽ giảm xuống lần lượt là 10% và 0 phần trăm.

Trump gửi thư thuế quan: Những mức thuế quan này có thể sớm được áp dụng

Các cuộc đàm phán với một số quốc gia khác, chẳng hạn như Kanada, Nhật Bản, Thụy Sĩ và EU, hiện đang được tiến hành. Tuy nhiên, một thỏa thuận vẫn đang chờ giải quyết. Một thỏa thuận giữa Hoa Kỳ và Ấn Độ đang trong giai đoạn cuối và dự kiến ​​sẽ được công bố trước ngày 8 tháng 7. Các thỏa thuận tiếp theo với Kanada và Thụy Sĩ cũng có thể diễn ra trong tháng này. Trump nhấn mạnh rằng ông sẽ không hoãn các mức thuế quan có đi có lại bắt đầu từ ngày 9 tháng 7. Chúng sẽ có hiệu lực đối với tất cả các quốc gia chưa có thỏa thuận.

Trump thừa nhận rằng nhiều cuộc đàm phán vẫn đang chờ giải quyết, nhưng đã tuyên bố trong một cuộc phỏng vấn với "Sunday Morning Futures" của Fox News Channel: là với 200 quốc gia, "bạn không thể nói chuyện với tất cả mọi người". Do đó, ông đang theo đuổi một chiến lược khác: "Chúng tôi sẽ xem xét cách một quốc gia đối xử với chúng tôi - một số quốc gia không quan tâm, chúng tôi chỉ gửi một con số lớn". Khi nói đến "con số lớn", Trump đang ám chỉ mức thuế quan mà nhiều quốc gia sẽ phải đối mặt. Ông cũng có ý định truyền đạt thông tin này qua thư. Một lá thư có số sẽ được gửi đi vài ngày trước thời hạn chót là ngày 9 tháng 7.

Nội dung lá thư như sau: "Xin chúc mừng, chúng tôi cho phép bạn mua sắm tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, bạn sẽ phải trả mức thuế 25%, 35%, 50% hoặc 10%. Cựu Bộ trưởng Tài chính dưới thời Trump, Steven Mnuchin, cho rằng sẽ có một thời hạn chót cho các quốc gia có thể đáp ứng yêu cầu của Hoa Kỳ. Nhưng cũng giống như sự hỗn loạn về thuế quan của Trump, không có dấu hiệu nào cho thấy quốc gia đó có thể là quốc gia nào trong một tuần nữa. 

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 3 Juli 2025