TRUMP  ĐANG CÂN NHẮC  VIỆC MỸ RÚT KHỎI NATO SAU 75 NĂM BÊN VÃNH CÁC ĐỒNG MINH

Hoa Kỳ muốn cải tổ NATO. Các kế hoạch tương ứng được tối ưu hóa để giảm chi phí. Tuy nhiên, kế hoạch này cũng có những bất lợi cho Trump.

Washington, D.C. – Chính phủ Hoa Kỳ dường như đang có kế hoạch tái cấu trúc NATO. Theo hãng truyền thông Mỹ NBC News tiết lộ, các kế hoạch của Pentagon được cho là sẽ ảnh hưởng đến bộ chỉ huy tác chiến và trụ sở của Hoa Kỳ. Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ cũng được cho là đang cân nhắc từ bỏ vị trí Tổng tư lệnh các lực lượng NATO tại Âu Châu mà Hoa Kỳ nắm giữ. Lý do của những thay đổi này được cho là các biện pháp cắt giảm chi phí. Tuy nhiên, nó cũng gửi một tín hiệu rõ ràng tới các thành viên khác của liên minh.

Trump có thể có kế hoạch tái cấu trúc NATO

Trong 75 năm qua, Hoa Kỳ là Tổng tư lệnh lực lượng NATO ở Âu Châu. Chức vụ này được gọi bằng tiếng Anh là “Tư lệnh tối cao của quân Đồng minh Âu châu” (viết tắt: SACEUR), giám sát mọi hoạt động quân sự của NATO trong phạm vi Âu châu. Vị trí này ban đầu do Tướng và sau này là Tổng thống Hoa Kỳ Dwight D. Eisenhower nắm giữ và chức vụ này trong tay Hoa Kỳ kể từ đó. NBC News biết rằng điều này hiện có thể thay đổi thông qua cuộc họp báo của Pentagon và từ hai quan chức quốc phòng quen thuộc với dự án.

Chính phủ Hoa Kỳ đã thực hiện chính sách thắt lưng buộc bụng mạnh mẽ kể từ khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nhậm chức. Nhiều công chức đã mất việc hoặc đang lo lắng về nguy cơ mất việc. Tuy nhiên, thực tế là các kế hoạch thắt lưng buộc bụng hiện cũng ảnh hưởng đến NATO có ý nghĩa biểu tượng rõ ràng đối với các quốc gia thành viên khác. "Nếu Hoa Kỳ từ bỏ vai trò là Tổng tư lệnh NATO, điều này sẽ được Âu châu coi là một tín hiệu rõ ràng về việc rút khỏi liên minh", Đô đốc đã nghỉ hưu James Stavridis, người từng giữ chức SACEUR và là người đứng đầu Bộ Tư lệnh Âu Châu từ năm 2009 đến năm 2013, đã viết trong Email gửi cho NBC News.

Kế hoạch của Trump về NATO: vị Tướng gọi đó là "sai lầm chính trị"

"Đó sẽ là một sai lầm chính trị có quy mô lớn. Và một khi chúng ta từ bỏ, họ sẽ không trả lại", Stavridis nói tiếp. “Chúng ta sẽ mất đi ảnh hưởng rất lớn trong NATO và điều này có thể được coi là – một cách chính xác – bước đầu tiên hướng tới việc rút lui hoàn toàn khỏi liên minh.” Vị trí này hiện do Tướng Christopher G. Cavoli nắm giữ, người cũng chịu trách nhiệm giám sát hoạt động hỗ trợ cho Ukraine. Nhiệm kỳ của ông kết thúc vào mùa hè năm 2025.

Cắt giảm chi phí tại NATO – Kế hoạch của Trump bị chỉ trích: "Chỉ gây hại cho chúng ta"

Những gì xảy ra tiếp theo vẫn chưa rõ ràng. Hiện vẫn chưa có thời gian biểu chính xác cho khả năng thay đổi SACEUR. Pentagon cũng được cho là đang có kế hoạch sáp nhập năm trong số mười một bộ tư lệnh tác chiến. Việc này nhằm mục đích tiết kiệm tiền cho nhân sự. Theo bản tóm tắt, con số này có thể lên tới 270 triệu đô la chỉ trong năm đầu tiên. Con số này tương ứng với khoảng 0,03% trong tổng ngân sách hàng năm 850 tỷ đô la của Bộ Quốc phòng. Cho đến nay vẫn chưa có tuyên bố chính thức nào từ Pentagon.

Tuy nhiên, những người chỉ trích kế hoạch tái cấu trúc lại thấy những bất lợi lớn đối với Hoa Kỳ. Ngoài việc ảnh hưởng ở Âu châu bị giảm sút, Hoa Kỳ cũng có thể mất quyền tương tác với các căn cứ hải quân và không quân quan trọng ở Ý, Đức, Ba Lan và Tây Ban Nha, như cựu Tư lệnh Lục quân Hoa Kỳ tại Âu châu Ben Hodges giải thích. “Nếu bạn bắt đầu giảm năng lực của các trung tâm lập kế hoạch và trinh sát, điều đó sẽ chỉ gây hại cho chúng ta”, ông nói.

Pentagon lên kế hoạch tái cấu trúc NATO – EU phản ứng

Ông nghi ngờ rằng việc tái cấu trúc thực chất là vì lý do chi phí. "Phân tích chiến lược nào đã thúc đẩy họ làm như vậy? Điều này xảy ra quá sớm đến nỗi nó mang tính cắt giảm chi phí hơn là phân tích chiến lược", ông nói thêm. Trước đây, Trump đã nói rõ với các nước NATO rằng Hoa Kỳ không còn có thể đảm bảo an ninh cho Âu châu nếu họ không sẵn sàng đầu tư nhiều hơn vào quốc phòng.

Đảng Cộng hòa kêu gọi các đồng minh tăng chi tiêu quốc phòng lên 5%. Do lời lẽ của Trump về NATO và mối đe dọa từ Nga, EU đã nhận ra nhu cầu phải cải thiện vị thế quốc phòng của mình. Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen đã trình bày các kế hoạch tương ứng tại Brüssel. 

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 20 März 2025