PUTIN ĐƯA RA LỜI ĐỀ NGHỊ VÔ ĐẠO ĐỨC VỚI TRUMP -  CÙNG MỸ KHAI THÁC TÀI NGUYÊN NƠI CÁC VÙNG MỚI CHIẾM ĐƯỢC

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và người đứng đầu Điện Kremlin Vladimir Putin thể hiện một sự đoàn kết trong cuộc chiến tranh Ukraine. Nga đặc biệt được hưởng lợi từ việc này của Hoa Kỳ, và cho đến nay Moskau vẫn chưa phải đưa ra bất kỳ nhượng bộ nào. 

Nhìn vào cuộc bỏ phiếu cuộc bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tại New York vào thứ hai 24-2. để thấy một sự thay đổi về chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ trong cuộc chiên ở Ukraine. Tại đó, chính quyền Hoa Kỳ của Tổng thống Donald Trump đã thông qua một nghị quyết có lợi cho Moscow về cuộc chiến tranh xâm lược của Nga chống lại Ukraine. Mặc dù văn bản kêu gọi hòa bình nhưng không nêu tên Nga là kẻ xâm lược và Hoa Kỳ đã bỏ phiếu ủng hộ Nga..

Tình hình hoàn toàn trái ngược  tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc: tại đó, chính phủ Hoa Kỳ đã bỏ phiếu cùng với Nga, Trung Quốc, Israel, Bắc Triều Tiên và Belarus chống lại nghị quyết ủng hộ toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và chống lại cuộc chiến tranh xâm lược của Nga. Nhưng cuối cùng, người Âu châu đã chiến thắng bằng quyết tâm của mình – một thất bại cho Trump.

Trump và Nga đang xích gần hơn tới nhau. Điều này làm thay đổi trục quyền lực trong chính trị quốc tế. Trong khi người Mỹ, với tư cách là cường quốc hàng đầu Tây phương trước đây, chỉ quan tâm đến lợi ích riêng của mình thì rạn nứt trong quan hệ xuyên Đại Tây Dương đang ngày càng sâu sắc hơn.

Tổng thống Nga Wladimir Putin là người hưởng lợi chính từ việc này. Trump đang giúp Nga thoát khỏi sự cô lập quốc tế và mở ra cánh cửa cho mối quan hệ kinh doanh trong tương lai với Nga. Liên quan đến cuộc chiến tranh xâm lược của Nga chống lại Ukraine, cho đến nay chính phủ Hoa Kỳ vẫn chưa nhận được sự thỏa hiệp nào từ Moskau. Mặt khác, Tổng thống Hoa Kỳ đã phá vỡ niềm tin vào sự đoàn kết của Tây phương và chỉ có thể bảo đảm được thiện chí đàm phán. Đây là một thỏa thuận mà cho đến nay chỉ có Putin mới có thể thực hiện được.

Putin đang chơi trò câu giờ

Putin và Trump sẽ sớm gặp nhau trực tiếp để đàm phán chấm dứt chiến tranh ở Ukraine. Từ nay cho đến lúc đó, chiến lược đàm phán của Nga có vẻ như: Putin đang câu giờ. Nga vẫn đang ở thế tấn công trong cuộc chiến tranh Ukraine và vị thế đàm phán của Điện Kremlin đang được cải thiện theo từng ngày, vì những người ủng hộ Tây phương của Ukraine và đặc biệt là Hoa Kỳ hiện không tăng thêm sự hỗ trợ quân sự nữa - cũng là để không làm Putin sợ hãi và tránh xa các cuộc đàm phán.

Nga có thể sẽ tiếp tục cuộc chiến này trong một thời gian dài, bất chấp những vấn đề kinh tế lớn như lạm phát gia tăng và tình trạng thiếu hụt lao động. Theo đó, Moskau ít nhất có thể chiếm đóng thêm nhiều khu vực khác của Ukraine hoặc chiếm lại phần vùng Kursk phía nam nước Nga bị quân đội Ukraine chiếm giữ. Putin đã phủ nhận chủ quyền của Ukraine khi cuộc xâm lược của Nga bắt đầu vào tháng 2 năm 2022. Không có dấu hiệu nào cho thấy ông đã từ bỏ mục tiêu chiến tranh của mình, là phá hủy nhà nước Ukraine.

Nhưng với Trump, một biến số hiện được đưa vào cuộc xung đột mà Nga khó có thể tính toán được. Đảng Cộng hòa được coi là khó đoán. Nếu Putin xúc phạm đến tổng thống Hoa Kỳ quá nhiều, ông sẽ phải đối mặt với phản ứng phi lý từ phía Mỹ. 

Phía Nga dường như đã sẵn sàng đàm phán. Đồng thời, theo Trump, Nga muốn cho phép các quốc gia Âu chau tham gia đàm phán và để các quốc gia Âu châu cung cấp quân gìn giữ hòa bình cho Ukraine, sau khi có lệnh ngừng bắn. Điện Kremlin phủ nhận điều này. Tuy nhiên, thoạt nhìn, Putin đột nhiên tỏ ra dễ dãi. Tuy nhiên, Nga vẫn chưa có bất kỳ nhượng bộ nào về điểm thứ hai.

Khuôn khổ cho một nền hòa bình khả thi vẫn chưa được đàm phán và sự tham gia của Âu châu vào các cuộc đàm phán sẽ khiến các cuộc đàm phán trở nên phức tạp hơn. Điều này có nghĩa là Putin có thêm thời gian – và quân đội của ông tiếp tục tấn công vào Ukraine.

Nga chia rẽ phương Tây

Tuy nhiên, nhìn chung, Nga đang theo đuổi chiến lược đôi. Một mặt, Điện Kremlin quan tâm đến việc duy trì hy vọng của Hoa Kỳ về một giải pháp đàm phán. Mặt khác, Nga đang cố gắng gây tổn hại đến liên minh xuyên Đại Tây Dương và chia rẽ Tây phương bằng những lời đề nghị và nịnh hót dành cho Trump.

Nga bày tỏ sự hài lòng sau cuộc bỏ phiếu tại Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc Wasily Nebenzia ca ngợi "những thay đổi mang tính xây dựng trong lập trường của Hoa Kỳ liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraine". Điện Kremlin hoan nghênh "lập trường cân bằng hơn nhiều" từ Hoa Kỳ vào thứ Ba 25-2. Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskow cho biết, động thái này "thực sự nhằm mục đích giải quyết xung đột ở Ukraine".

Tuy nhiên, người phát ngôn Điện Kremlin cho biết thêm rằng ông không thấy dấu hiệu cân bằng nào giữa các nước Âu châu.

Putin cũng đề nghị Hoa Kỳ cùng khai thác các mỏ đất hiếm, bao gồm cả các khu vực do Nga chiếm đóng ở Ukraine. "Chúng tôi sẵn sàng làm việc với các đối tác ở đó, bao gồm cả Hoa Kỳ", người đứng đầu Điện Kremlin phát biểu trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình nhà nước. Ông Putin cho biết Nga có một số mỏ nguyên liệu thô lớn nhất thế giới ở vùng cực bắc của đất nước, cũng như ở vùng Kavkaz, Siberia, Viễn Đông và các khu vực bị chiếm đóng của Ukraine được gọi là "các vùng lãnh thổ mới". Đây chính là những lời nói được cho là nhữngi đề nghị hết sức vô đạo đức của Putin..

Ý tưởng về việc Hoa Kỳ và Nga cùng khai thác nguyên liệu thô của Ukraine là không thể chấp nhận được đối với hầu hết các nước Âu châu, bao gồm cả Ukraine. Suy cho cùng, đất nước đã bị Putin xâm lược. Nhưng Trump chắc chắn có thể thấy được một số lợi ích trong đề nghị này của Putin. Tổng thống Hoa Kỳ chủ yếu quan tâm đến lợi ích kinh tế của Hoa Kỳ, đồng nghĩa với bản chất của môt thương gia chỉ biết lấy tiền làm cứu cánh.

Trump đang theo đuổi chiến lược gì?

Trump phát biểu tại cuộc họp báo chung với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron. Giải pháp được đề nghị cho Ukraine cũng là vấn đề thương mại đối với Tổng thống Hoa Kỳ: Trong khi Macron yêu cầu "bảo đảm an ninh" cho Ukraine, Trump nói rằng mục tiêu là "lấy lại tiền của chúng ta".

Tổng thống Hoa Kỳ một lần nữa đưa ra những con số sai lệch. Hoa Kỳ đã hỗ trợ Ukraine 300 tỷ đô la, Âu châu chỉ cho Ukraine vay 100 tỷ đô la, mà  Âu châu sẽ lấy lại được, ông phàn nàn. Tổng số tiền hỗ trợ thực tế mà Hoa Kỳ cung cấp lên tới gần 120 tỷ đô la Mỹ.

Một dấu hiệu khác cho thấy mối quan hệ đối tác xuyên Đại Tây Dương này giống mối quan hệ kinh doanh hơn đối với Trump: Tổng thống Hoa Kỳ đã mô tả Macron, trong số những điều khác, là một "khách hàng thông minh". Việc sử dụng ngôn ngữ kinh doanh thể hiện thực tế rằng ông trùm bất động sản, đã xem chính trị giống như là một hình thức mua bán trong thương mại. Và Putin cũng coi Trump là đối tác kinh doanh tiềm năng. Song song với cuộc hội đàm với Macron, Tổng thống Hoa Kỳ cũng tuyên bố trong một tin nhắn online rằng ông đang thảo luận với người đứng đầu Điện Kremlin về hợp tác kinh tế toàn diện.

Các chính sách đối ngoại hiện nay của Trump chủ yếu hoàn toàn có lợi cho Putin. Qua đó, Hoa Kỳ đang gửi tín hiệu tới nhiều quốc gia khác trên thế giới rằng quan hệ kinh tế và hợp tác quốc tế với Nga có thể được bình thường hóa trở lại.

Nhưng đối với Tổng thống Hoa Kỳ, vẫn chưa có thỏa thuận nào có thể mang lại hòa bình lâu dài cho Ukraine. Theo quan điểm của Âu châu, chỉ có hy vọng rằng Trump sẽ làm và nói tất cả những điều này để được Nga chấp nhận là một nhà trung gian đáng tin cậy. Dưới thời cựu Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden, chính quyền Hoa Kỳ kiên quyết đứng về phía Ukraine bị tấn công. Tuy nhiên, với tư cách là người trung gian, Trump cũng sẽ phải gây áp lực lên Moskau. Nhưng cho đến nay, Trump chỉ làm tổn thương Ukraine và những người ủng hộ phương Tây phương.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 26 Februar 2025