DONALD TRUMP GẶP THỦ TƯỚNG TAKAICHI VÀ KÝ VĂN KIỆN VỚI NHẬT ĐỂ BẢO ĐẢM NGUỒN CUNG ĐẤT HIẾM
Tin tổng hợp từ các truyền thông thế giới: Tổng thống Mỹ đang công du Á châu, và Nhật Bản hiện là điểm đến quan trọng trước khi Trump bước vào hội nghị APEC tại Nam Hàn. Qua đó, Donald Trump không chỉ mang về một thỏa thuận về kim loại quý mà còn là một món quà đặc biệt cho nền kỹ nghệ quốc phòng Hoa Kỳ. Chuyến đến Nhật của Trump không ngoài mục đích giải tỏa sự bế tắc về nguồn đất hiếm. Có được sự ổn định về việc này với Nhật, Trump mới có được điểm tựa cho cuộc gặp với Tập Xì Dầu trong những ngày tới đây. Điểm yếu này của Hoa Kỳ cũng điểm yếu của EU, đã bị TQ chiếu tướng mấy tháng qua.
Nhật Bản và Mỹ vừa ký một thỏa thuận bảo đảm nguồn cung đất hiếm trong chuyến thăm Tokyo của Tổng thống Mỹ Donald Trump. Mục tiêu là "giúp cả hai nước bảo đảm được khả năng phục hồi và an ninh của chuỗi cung ứng cho các khoáng sản quan trọng và đất hiếm", White House tuyên bố. Đây cũng là đòn chính trị trước khi gặp Tập Xì Dầu tại Nam Hàn trong vài ngày tới đây của Trump. Nhật tuy không có mỏ đất hiếm như các nước khác, nhưng Nhật có nguồn dự trữ khá tốt về nguồn nguyên liệu quan trọng này.
Đất hiếm là vấn đề trọng tâm trong xung đột giữa Mỹ và Trung Quốc từ bấy lâu nay. Bắc Kinh đã thắt chặt kiểm soát xuất cảng đất hiếm vào đầu tháng 10. Kể từ đó, các công ty phải được chính quyền phê duyệt mới được xuất cảng máy móc và kỹ nghệ khai thác cũng như chế biến nguyên liệu từ Trung Quốc. Các hạn chế bổ sung được áp dụng đối với các công ty nước ngoài: Họ cũng cần được phê duyệt để xuất cảng các sản phẩm có chứa đất hiếm.
Các kim loại quý được sử dụng trong nhiều kỹ nghệ, từ tua-bin gió đến Pin cho ô tô điện. Trung Quốc là nhà sản xuất lớn các loại vật liệu này và cho đến nay vẫn dẫn đầu thị trường về chế biến sâu. Nhiều nguyên liệu thô được khai thác ở các quốc gia khác được vận chuyển đến Trung Quốc để chế biến, gây ra vấn đề kiểm soát xuất cảng trên toàn thế giới.
Thủ tướng Sanae Takaichi dường như cũng đã đề nghị với Trump một gói đầu tư trị giá hàng tỷ đô la tại cuộc họp ở Tokyo. Gói 550 tỷ đô la bao gồm các khoản đầu tư vào đóng tàu cũng như tăng cường mua đậu nành, khí đốt tự nhiên và xe bán tải của Mỹ, những người quen thuộc với vấn đề này nói với Reuters hôm thứ Ba 28 tháng 10.
Với những cam kết này, Takaichi dường như muốn ngăn chặn yêu cầu của Trump về việc tăng chi tiêu quốc phòng. Tuần trước, bà đã cam kết đẩy nhanh kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng lên 2% tổng sản phẩm quốc nội.
Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi cũng đã dành tặng một món quà đặc biệt cho vị khách đến từ Hoa Kỳ: 250 cây anh đào sẽ được tặng cho thủ đô Washington, theo lời tuyên bố của tân Thủ tướng Nhật Bản. Con số này, tất nhiên, đã được lựa chọn cẩn thận để kỷ niệm 250 năm ngày tuyên ngôn độc lập của Hoa Kỳ vào năm tới.
Cây anh đào là một chủ đề chụp ảnh phổ biến ở Washington, và cũng có rất nhiều quà lưu niệm có hình hoa anh đào. Theo các nguồn tin từ Hoa Kỳ, Nhật Bản đã tặng hàng nghìn cây anh đào cho thủ đô Hoa Kỳ hơn 100 năm trước. Lễ hội hoa anh đào là một truyền thống đã có từ nhiều thế kỷ ở Nhật Bản.
NHẬT ĐÃ THOÁT TRUNG VỀ NGUỒN ĐẤT HIẾM
Nhật Bản đã rút ra bài học từ cuộc xung đột đất hiếm, trong khi Mỹ và châu Âu cho đến nay vẫn chưa giảm bớt sự phụ thuộc vào Trung Quốc.
Nhật Bản là quốc gia kỹ nghệ nhưng không hề phụ thuộc vào nguồn cung từ Trung Quốc, không như Mỹ và Tây phương
Hơn một thập niên trước, sau một cú sốc, Nhật Bản đã bắt đầu hành trình thoát khỏi sự phụ thuộc vào Trung Quốc về nguồn đất hiếm. Trung Quốc chiếm hơn 70% sản lượng thế giới và khoảng 90% nguồn chế biến. Nếu không có những kim loại này, sẽ không thể sản xuất được động cơ điện, tua bin gió hay trung tâm dữ liệu nào được xây dựng. Sự phụ thuộc này đặc biệt rõ ràng trong các hệ thống vũ khí tối tân hiện nay, vốn không thể được chế tạo nếu không có nguồn cung đất hiếm. Khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố mức thuế quan tương ứng, Bắc Kinh đã đáp trả bằng lệnh cấm xuất cảng trên thực tế, khiến Tây phương bị tổn thương. Giờ đây, Nhật Bản đóng vai trò như một hình mẫu để chấm dứt sự phụ thuộc này.
Như thế, chuyến đi của Trump đến Nhật đã tháo gở được cái nút thắt về đất hiếm, qua đó Trump có thể mạnh tay hơn trong việc áp thuế trừng phạt lên TQ.
Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 28 tháng 10 năm 2025