THỦ TƯỚNG NORDMAZEDONIEN MICKOSKI BỊ QUẤY RỐI TRÊN CON ĐƯỜNG GIA NHẬP EU

Mặc dù Bắc Mazedonien (Nordmazedonien) là một trong những quốc gia Tây Balkan đầu tiên nộp đơn xin gia nhập Liên minh Âu Châu , nhưng nước này đã đạt được rất ít tiến triển trong việc gia nhập trong hai thập kỷ qua.

Thủ tướng Bắc Mazedonien Hristijan Mickoski nói với Euronews rằng đất nước của ông "thật không may khi thấy mình vẫn ở vị trí như 25 năm trước, vì những lý do giả tạo".

"Không phải vì các tiêu chí Kopenhagen, không phải vì việc hoàn thành một số mục tiêu nhất định, mà là do một số tranh chấp giả tạo, chẳng hạn như quốc kỳ, tên quốc gia, các sửa đổi hiến pháp này nọ", Mickoski giải thích.

Trong bối cảnh này, ông đề cập đến quyền phủ quyết kéo dài hàng thập kỷ của Hy Lạp dẫn đến việc đổi tên quốc gia, cũng như quyền phủ quyết đang diễn ra của Bulgarien về các vấn đề quyền của người thiểu số, lịch sử và ngôn ngữ.

Người dân Athens tin rằng tên gọi của quốc gia này chỉ ám chỉ khu vực phía bắc của nó. Năm 2018, vấn đề cốt lõi này - tranh chấp về tên gọi - đã được giải quyết bằng Hiệp định Prespa. Skopje chấp nhận tên gọi Bắc Mazedonien, và Athens đã dỡ bỏ quyền phủ quyết.

Quyền phủ quyết của Sofia xuất phát từ cáo buộc rằng Bắc Mazedonien không tôn trọng mối quan hệ văn hóa và lịch sử chung với Bulgarien. Bulgarien đang yêu cầu cải cách hiến pháp và giáo dục như một điều kiện tiên quyết để đạt được tiến triển trong các cuộc đàm phán gia nhập EU tại Skopje.

Mickoski mô tả các điều kiện mà Sofia đưa ra cho việc gia nhập của nước ông là "áp lực chính trị và sự đối xử bất công".

"Họ vào, chúng tôi ra, đây là một sự quấy rối... Chúng tôi muốn ngồi vào bàn đàm phán ở Brussels và tìm hiểu xem cái giá phải trả là gì và liệu đây có phải là cái giá cuối cùng mà chúng tôi phải trả hay không", ông giải thích.

Thủ tướng Bắc Mazedonien cũng cảnh báo rằng cách tiếp cận hiện tại làm suy yếu các nguyên tắc sáng lập của EU và có thể ảnh hưởng đến các ứng cử viên gia nhập khác.

"Nếu ai đó dám bắt nạt người khác muốn gia nhập câu lạc bộ, tại sao người kia lại phải im lặng? Điều này không bình thường... điều này có thể sẽ tiếp tục xảy ra trong tương lai vì nó hiệu quả", Mickoski nói.

Mickoski kêu gọi Brussels xem xét liệu quy tắc nhất trí và quyền phủ quyết của các quốc gia thành viên có còn phù hợp với "các nguyên tắc và giá trị" mà những người sáng lập châu Âu đã hình dung hay không.

Sửa đổi Hiến pháp

Ông đặt câu hỏi tại sao EU lại mong đợi những nhượng bộ đơn phương từ Skopje trong khi lại nhắm mắt làm ngơ trước tình hình của người Mazedonien ở Bulgarien.

"Vậy thì tại sao chúng ta phải sửa đổi hiến pháp? Tại sao chúng ta không nói về cộng đồng người Mazedonien ở Bulgaria? Còn nhân quyền của họ thì sao?" ông đặt câu hỏi. "Họ không được phép đăng ký làm tổ chức phi chính phủ. Chúng ta không nói về việc sửa đổi hiến pháp Bulgarien. Chúng ta đang nói về một kiểu có đi có lại."

Mickoski lập luận rằng sự mất cân bằng này làm suy yếu các nguyên tắc của EU về sự công bằng và bình đẳng giữa các quốc gia thành viên và các quốc gia ứng cử viên. Bất chấp những căng thẳng và trì hoãn, Mickoski tái khẳng định rằng việc Bắc Mazedonien gia nhập EU là một quyết định chiến lược.

“Chúng tôi tin rằng tương lai của chúng tôi nằm ở Liên minh Châu Âu. Và chúng tôi tin rằng việc các quốc gia Tây Balkan hội nhập vào EU sẽ mang lại giá trị gia tăng cho chính EU”, ông nói.

Thủ tướng tuyên bố rằng người dân Mazedonien ngày càng vỡ mộng và bất an do thiếu tiến bộ, và đang đặt câu hỏi về những gì EU thực sự đại diện cho ngày hôm nay.

“Người dân đất nước tôi đang thất vọng và đang hỏi tôi: Được rồi, thưa Thủ tướng, bây giờ thì sao? Nếu chúng ta làm điều này, liệu đó có phải là bước cuối cùng, hay có lẽ sẽ còn nhiều bước nữa trong tương lai?”

Tuy nhiên, Mickoski nhấn mạnh rằng đất nước chúng ta vẫn tiếp tục chia sẻ những lý tưởng sáng lập của Liên minh. "Bất chấp tất cả những sự sỉ nhục và thất vọng này, và bất chấp sự thất vọng hiện tại của người dân, chúng ta vẫn chia sẻ những giá trị chung", ông kết luận.

Vũ Thái An, người lính VNCH, 4 Dezember 2025