MỘT KHI TRUMP ĐàÁP THUẾ QUAN - THÌ RẤT KHÓ ĐỂ ĐÀM PHÁN BÃI BỎ CHÚNG

EU luôn muốn hợp tác với Hoa Kỳ, nhưng trong trường hợp xảy ra chiến tranh thương mại, Eu cũng đã chuẩn bị các biện pháp để đối phó lại hàng rào thuế quan do Trump áp đặt, chủ tịch Ủy ban Thương mại tại Nghị viện Âu Châu đã giải thích trong một cuộc phỏng vấn.

Theo tờ WirtschaftsWoche: Ông Lange, chúng ta có thể mong đợi điều gì từ Donald Trump ở châu Âu?. Bernd Lange là Nghị sĩ Nghị viện Châu Âu nói: Trump muốn thể hiện sức mạnh, đặc biệt là vào thời điểm bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống của mình. Điều này có nghĩa là ông sẽ gây áp lực rất lớn lên các quốc gia láng giềng, cũng như Trung Quốc và Âu Châu. Có thể là thông qua thuế quan hoặc các mối đe dọa chính trị có mục tiêu để đưa Hoa Kỳ vào vị thế mạnh hơn như đã hứa với người dân Hoa Kỳ.

EU là mối quan tâm đặc biệt của Trump, và đặc biệt là với Đức. Chiến lược tốt nhất trong tình huống này là gì?. Trước hết, chúng ta nên lựa chọn giải pháp đàm phán khi xảy ra xung đột. Hoa Kỳ là đối tác thương mại quan trọng nhất của EU và ngược lại, người Mỹ cũng bán rất nhiều hàng hóa ở Âu Châu. Việc leo thang căng thẳng ngay lập tức sẽ không giúp ích được gì.

Ví dụ, chắc chắn có thể kết hợp nhu cầu khí LNG của chúng ta với mong muốn của Hoa Kỳ là bán nhiều khí này hơn cho Âu châu. Chúng ta có thể nói về điều đó. Trump luôn nhấn mạnh rằng ông chủ yếu quan tâm đến các thỏa thuận nhằm giành lợi thế cho Hoa Kỳ.

Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu không có giải pháp đàm phán nào và Hoa Kỳ thực sự áp đặt mức thuế mới hoặc cao hơn đối với hàng hóa từ EU?

Nếu tổng thống Trump làm điều này để phong tỏa thị trường của mình hoặc để gây áp lực chính trị lên EU, chúng tôi sẽ có biện pháp để đối phó với Trump.Những yêu cầu của Trump không chỉ nhắm vào thuế quan mà ông còn muốn ngăn chặn EU chen chân vào nền kinh tế của Hoa Kỳ.

Lúc đó Trump sẽ chạm trán với bức tường gạch chắc chắn. Không thể đơn giản là luật pháp hiện hành ở Âu châu. EU sẽ không hủy bỏ Đạo luật Dịch vụ Kỹ thuật số để Elon Musk hay Mark Zuckerberg có thể làm bất cứ điều gì họ muốn ở Âu Châu.

Tôi không tin rằng Trump sẽ áp dụng mức thuế toàn phần 20% đối với tất cả hàng hóa từ EU, vì bộ trưởng kinh tế tương lai của ông đã đưa ra tuyên bố tương tự và khuyến nghị phân biệt rõ hơn, ví dụ đối với các sản phẩm trung gian của châu Âu được chế biến thêm tại Hoa Kỳ. Nhưng rất có thể Trump muốn gửi đi một tín hiệu ngay từ đầu và có thể áp thuế đối với ô tô sản xuất số lượng lớn hoặc một số sản phẩm kỹ thuật nhất định.

Ủy ban EU đã chuẩn bị những biện pháp đối phó nào?

Lần trước, EU đã phản ứng bằng cách áp thuế đối với các sản phẩm đặc trưng của Mỹ như xe máy Harley-Davidson hay rượu whisky Tennessee. Điều này không phải là không có tác dụng. Ngoài ra, người Âu Châu nhập cảng một lượng lớn sản phẩm nông nghiệp từ Hoa Kỳ – ở đây, thuế quan trả đũa cũng có thể được áp dụng. Tuy nhiên, các biện pháp đối phó phải nằm trong khuôn khổ các quy định của WTO.

Chúng không được hoàn toàn tùy ý mà phải mang tính tương xứng. Theo WTO, thiệt hại tiềm tàng đối với nền kinh tế  Âu Châu do thuế quan của Hoa Kỳ gây ra có thể được bù đắp bằng các biện pháp đối phó của EU, nhưng không được vượt quá mức đó.?

Điều này phải được tính toán một cách chính xác. Vậy, mức thuế 20% của Hoa Kỳ sẽ có ý nghĩa gì đối với ngành cơ khí của Đức chẳng hạn? Hay đối với Volkswagen và các tập đoàn khác? Đã có những tính toán cụ thể cho từng lãnh vực khác nhau, từ đó xác định khối lượng các biện pháp đối phó. Chúng tôi không bắt đầu từ con số 0 nhưng đã chuẩn bị rất kỹ.

Nhưng Trump cũng đe dọa áp thuế để gây sức ép chính trị, ví dụ như để đòi đóng góp nhiều hơn cho NATO hoặc ngăn chặn việc EU nắm giữ nền kinh tế internet của Hoa Kỳ.

Điều này liên quan đến Đạo luật chống các biện pháp bắt buộc, đã được sử dụng trong chính quyền Trump đầu tiên. EU cũng có thể đáp trả những “thuế quan chính trị” như vậy bằng các mức thuế quan trả đũa hoặc áp dụng các biện pháp khác.

Điều này có thể bao gồm việc đình chỉ bằng sáng chế của Hoa Kỳ hoặc hạn chế mua sắm công hoặc hạn chế thị trường đối với một số sản phẩm của Hoa Kỳ. Trong lĩnh vực này, có rất nhiều biện pháp đối phó để có thể phản ứng. Ủy ban EU có một lực lượng đặc nhiệm chuyên xem xét và chuẩn bị những câu hỏi như vậy để nếu cần thiết, có thể nhanh chóng thiết lập được lập trường và chiến lược chung.

Một khi thuế quan đã được áp dụng, sẽ rất khó để đàm phán bãi bỏ chúng. Trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, Trump đã từng áp dụng mức thuế nhập cảng 25 phần trăm đối với thép từ EU. Vấn đề này đã được đàm phán trong một thời gian dài, bao gồm cả với chính quyền Biden. Kết quả: Thuế quan vẫn có hiệu lực, mặc dù một giới hạn miễn trừ nhất định đã được thống nhất gần đây. Tuy nhiên, chỉ riêng năm ngoái, điều này đã khiến ngành thép Âu Châu thiệt hại 340 triệu Euro tiền thuế hải quan.

Vậy phải làm gì?

Tôi muốn ngồi lại với nhau ngay từ đầu và nói về những vấn đề đang bàn. Việc này sẽ mang lại hiệu quả nhiều hơn là chỉ phản ứng khi thiệt hại đã xảy ra.

Nhưng điều đó đòi hỏi EU hoặc chính phủ của các quốc gia thành viên quan trọng nhất phải có mối liên hệ đáng tin cậy với chính quyền mới của Trump. Nhưng có vẻ như điều đó sẽ không xảy ra.

Chắc chắn có sự tiếp xúc giữa Nghị viện  Âu Châu và Quốc hội Hoa Kỳ, bao gồm cả với các thành viên Đảng Cộng hòa, và tôi có một số hy vọng ở đó. Rõ ràng là không phải mọi thành viên Quốc hội đều hiểu mọi điều Trump nói. Ở Hoa Kỳ, luật pháp cũng không được ban hành thông qua việc thực hiện sự tuân thủ mà là một quá trình phức tạp.

Vậy còn những mối liên hệ với chính quyền Trump trong tương lai thì sao?

Việc này phức tạp hơn một chút vì có rất nhiều người mới và bất ngờ. Trong lĩnh vực thương mại, mọi người biết đôi chút về bộ trưởng mới, nhưng chúng ta biết rất ít về nhóm của ông. Ở Hoa Kỳ, khi có sự thay đổi chính phủ, có tới 6.000 nhân viên bị thay thế.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 19 Januar 2025