CUỘC CHIẾN TRANH BÍ MẬT VÀ ÂM THẦM ĐANG ĐƯỢC ÂU CHÂU TIẾN HÀNH ĐÁP TRẢ NGA NHƯ THẾ NÀO?

Trên tầng cao nhất của một tòa nhà văn phòng bằng kính ở Tallinn, Aare Reintam đang lên kế hoạch cho những nhiệm vụ mà sau này tất cả những người tham gia sẽ phủ nhận. Anh đứng trước một bức tường màn hình hiển thị các bảng và biểu đồ, cũng như bản đồ của một thành phố ven biển.

Các tòa nhà dân cư và nhà máy hiện ra, cùng với các nhà máy điện và cột điện, bệnh viện và nhà kho. Màu sắc thay đổi cho thấy trạng thái của chúng: vẫn còn nguyên vẹn hoặc đã bị tấn công.

“Việc làm tê liệt thế giới hiện đại của chúng ta khá dễ dàng,” Reintam nói. Anh làm việc cho một công ty Estland thế nào để phòng thủ trước các cuộc tấn công của tin tặc  và làm thế nào để thực hiện chúng thành công? Các chính phủ Tây phương không còn chỉ tập trung vào phòng thủ; họ cũng đang phát động các cuộc tấn công, bao gồm cả việc bí mật gửi Virus máy tính đến Nga và Iran.

Sáng nay Reintam mặc quần Jean và áo Hoodie; Ông ấy là một thường dân, nhưng lại tham gia vào tất cả những việc này, một chiến binh trên chiến tuyến ảo. "Chúng tôi đang cung cấp khả năng tấn công cho một số quốc gia thành viên EU," ông nói.

Một cuộc tập trận hiện đang diễn ra tại CybExer, và các màn hình trên tầng bốn đang hiển thị kết quả theo thời gian thực. Nội dung chính xác của các bảng và biểu đồ phải được giữ bí mật. "Chỉ cần viết: Đây là chiến tranh trên mạng ảo," Reintam nói.

Âu Châu dường như đang ở trong vùng xám giữa chiến tranh và hòa bình. Theo một phân tích của tập đoàn Microsoft của Mỹ, số lượng các cuộc tấn công mạng của Nga đã tăng 25% trong năm nay. Các Hacker có liên hệ với Điện Kremlin dường như đã chiếm quyền kiểm soát một con đập ở Na Uy và mở cửa xả lũ. Cuộc tấn công không gây ra hậu quả gì, nhưng nó đã chứng minh những gì có thể xảy ra.

Máy bay không người lái của Nga vi phạm không phận EU. Hơn nữa, các máy bay không người lái bị nghi ngờ của Nga liên tục vi phạm không phận EU; chỉ vài tuần trước, một đàn máy bay không người lái đã được phát giác gần nhà máy điện hạt nhân Doel ở Bỉ. Tại Ba Lan, một vụ nổ gần đây đã phá hủy đường ray trên một tuyến đường sắt chính.

Chúng ta nên đáp trả như thế nào trước tất cả những hành động khiêu khích và phá hoại này? Một số chính phủ dường như tin rằng: bằng các thuật toán của các công ty như CybExer. Các chính trị gia Âu châu đang xem xét lại cách tấn công của họ; việc trả đũa chống lại cường quốc hạt nhân Nga dường như là điều không thể tưởng tượng nổi trong một thời gian dài, nhưng giờ đây nó đang xảy ra, dù là một cách bí mật. Một cuộc chiến thuật toán thầm lặng đã nổ ra trên lục địa của chúng ta.

Các lỗ hổng tồn tại ở khắp mọi nơi, như Aare Reintam giải thích. Tin tặc thậm chí không cần phải tấn công phi trường hay ngân hàng, những cơ sở hạ tầng được bảo vệ tốt. Ví dụ, hệ thống thoát nước thải là đủ. Nhiều máy bơm nước sử dụng mạng 2G được mã hóa yếu để trao đổi dữ liệu.

Một cuộc tấn công vào hệ thống này có thể gây ra phản ứng dây chuyền: nhà vệ sinh hỏng, vi khuẩn sinh sôi nảy nở, người dân bị bệnh, bệnh viện quá tải. "Cuối cùng," Reintam nói, "toàn bộ hệ thống chăm sóc sức khỏe đang đứng trên bờ vực sụp đổ."

Các công ty an ninh mạng của Estland nằm trong số những công ty tốt nhất thế giới; các chuyên gia từ khắp Âu châu muốn học hỏi từ quốc gia này, và NATO thường xuyên tiến hành các cuộc diễn tập khẩn cấp tại đây. Ở vùng đông bắc Âu châu, không xa biên giới Nga, một trung tâm thế giới về phòng thủ mạng đã nổi lên.

Điều này diễn ra như thế nào? Một người hiểu rõ điều này là Thủ tướng Estland, Kristen Michal. Ông tiếp đón khách trong một phòng hội nghị trên tầng ba của trụ sở chính phủ. Những cửa sổ kính lớn từ sàn đến trần nhà cho phép nhìn thấy khu Phố Cổ Tallinn với những con phố hẹp và các tòa nhà lịch sử. Ở phía xa, Biển Baltic hiện ra, xám xịt và gợn sóng vào chiều nay.

Tấn công mạng ở Estoland

“Chúng tôi là quốc gia số hóa nhất thế giới,” Michal nói. “Mọi thứ đều có thể được thực hiện trực tuyến ở đây, ngoại trừ việc kết hôn; đối với việc đó, bạn phải có mặt trực tiếp.” Bộ máy hành chính của Estland hoạt động không dùng giấy tờ và được kết nối mạng. Bác sĩ, trường học và cơ quan thuế đều truy cập cùng một cơ sở dữ liệu. Công dân có thể ký điện tử các tài liệu và bỏ phiếu trực tuyến cho quốc hội của họ.

Và với một chương trình gọi là e-Residency, chính phủ đang thu hút các doanh nhân từ khắp nơi trên thế giới. Đó là một loại quốc tịch ảo cho phép bất kỳ ai cũng có thể điều hành một công ty ở Estland.

Nhưng tất cả những điều này cũng có mặt trái, như người dân ở đây đã trải nghiệm vài năm trước. Năm 2007, đã xảy ra một cuộc tấn công mạng lớn; các trang web của các cơ quan chính phủ và ngân hàng bị sập, và các máy ATM ngừng hoạt động. Nga có thể đứng sau vụ việc này.

Và ngày nay, các cuộc tấn công vẫn tiếp diễn, mặc dù ở quy mô nhỏ hơn. “Bạn sẽ nghĩ rằng Điện Kremlin đã đủ bận rộn với cuộc chiến ở Ukraine rồi,” Michal nói. “Nhưng bằng cách nào đó họ vẫn tìm được thời gian để tấn công mạng.”

Sau vụ tấn công năm 2007, NATO đã xây dựng một trung tâm nghiên cứu ở Tallinn với tên viết tắt khá dài dòng là CCDCOE. Trung tâm này cách trụ sở chính phủ của Michal khoảng mười phút lái xe. Khu hổn hợp được bao quanh bởi dây thép gai, Kamera được gắn trên các tòa nhà, điều này cho thấy rõ ràng: quân đội đang làm việc ở đây.

Khoảng 70 người tại CCDCOE phân tích các cuộc tấn công mạng, đề ra các biện pháp đối phó và tư vấn cho các quốc gia thành viên NATO. Họ đang chuẩn bị cho Tây phương đối phó với cuộc tấn công mạng lớn tiếp theo. “Rất ít tướng lĩnh là dân mọt sách,” Christoph Kühn, một trung tá trong quân đội Đức đóng quân tại đây, nói. Ông đang mặc quân phục chiến đấu: ngụy trang màu xanh lá cây và giày bốt đen. “Do đó, huấn luyện là một trong những ưu tiên hàng đầu của chúng tôi.”

Một cuộc tấn công mạng vào nhà máy điện

Trước một phòng huấn luyện, các binh sĩ đã thiết lập một mô phỏng: 20 hộp kim loại với các đường và biểu tượng phát sáng. Chúng đại diện cho một lưới điện; bạn có thể thấy máy phát điện, đường dây cao thế và máy biến áp. Đột nhiên, tin tặc vô hiệu hóa một máy phát điện, chưa gây ra vấn đề gì cho lưới điện. Nhưng khi thêm vài máy nữa bị hỏng, dòng điện chậm lại. Sau hai phút, tất cả các loại đèn cảnh báo nhấp nháy. Nguồn điện sụp đổ, mất điện hoàn toàn.

"Đây là một trong những kịch bản tồi tệ nhất có thể tưởng tượng được," Trung tá Kühn nói. "Không có điện, không có gì hoạt động: không có thẻ tín dụng, không có tủ lạnh, không có máy tính." Một cuộc tấn công của tin tặc vào nhà máy điện có thể nhanh chóng làm mất ổn định xã hội.

Tại CCDCOE, họ đã hoàn thành hai cuộc diễn tập lớn trong năm nay. Trong một cuộc diễn tập, "Locked Shields" (Lá chắn khóa), quốc gia  Berylia phải tự vệ trước các cuộc tấn công mạng từ Crimsonia. Bốn nghìn binh sĩ và thường dân đã được điều động trong vài ngày; mọi thứ diễn ra trong thời gian thực. Ngay sau đó, "Crossed Swords" (Kiếm giao nhau) tiếp nối với kịch bản ngược lại: tấn công thay vì phòng thủ. Các chuyên gia tấn công, do đó rèn luyện các kỹ năng ngày càng trở nên quan trọng trong cuộc chiến ngầm với Nga.

Vũ Thái An, người lính VNCH, 21 Dez 2025