NHỨC NHỐI CHUYỆN TƯỢNG ĐÀI – KHI “TƯỢNG” TO NHƯ LÒNG THAM
Mười năm nay, Việt Nam như mắc một cơn dịch lạ: bệnh xây tượng đài. Từ Bắc chí Nam, tỉnh nào cũng đòi “xin” dựng tượng, càng to, càng đắt, càng oai. Nào là tượng Hun Sen ở Bình Phước 300 tỷ, tượng Cụ Hồ ở Phú Quốc 353 tỷ, rồi tượng tập kết ở Thanh Hóa 255 tỷ… Toàn những con số khiến dân chỉ biết há miệng nhìn, còn ngân sách thì... lăn ra thở.
Người ta nói “xây tượng để tưởng niệm lịch sử, giáo dục truyền thống yêu nước.” Nhưng hỏi thật, dân đói, trẻ thất học, bệnh viện quá tải, thì tượng đài dạy được gì ngoài bài học về lòng tham không đáy?
Người Việt xưa thờ anh hùng bằng đền, miếu, hương khói, chứ không phải khối bê tông khổng lồ ngự giữa quảng trường. Những tượng đài mới mọc lên nay chẳng còn “thiêng”, mà chỉ nặng mùi xi măng, cát đá và phong bì.
Mỗi tượng đài là một dự án béo bở. Giá thành được “nâng như nâng trứng” — ước chừng đội lên 5–10 lần. Từ khâu thiết kế, vật liệu cho đến “nghiên cứu ý nghĩa chính trị”, tất cả đều thành cái cớ hợp pháp để rút tiền dân. Có nơi, tượng còn nứt, bong tróc sau vài năm, nhưng ai dám kiểm toán? Tượng “vô tri”, nhưng người đằng sau lại rất “thông minh”.
Tệ hơn nữa, đất vàng ở trung tâm tỉnh, ven biển hay khu du lịch bỗng dưng bị “thu hồi” để “phục vụ tượng đài.” Tượng mọc lên, dân mất đất, doanh nghiệp sân sau trúng thầu, quan chức chia nhau phần trăm. Một tượng đài ngự trị, hàng trăm hộ dân phải rời nhà.
Nếu tượng đài là “bộ mặt tinh thần dân tộc”, thì nhìn vào đó, người ta chỉ thấy một quốc gia say sưa tô vẽ vỏ bọc, trong khi ruột gan đang mục nát. Ngay cả nghệ thuật cũng bị lạm dụng: tượng đài nào cũng na ná nhau, cứng đơ, vô hồn – như những gương mặt quan chức được tạc bằng xi măng.
Nhà báo Lưu Trọng Văn từng chua chát nói: “Đã đến lúc phải ra nghị quyết tạm dừng mọi tượng đài – cho đến khi kinh tế phát triển và lãnh đạo hiểu được giá trị thật của tượng.”
Nhưng e rằng, khi lòng tham còn cao hơn tượng, thì mọi lời kêu gọi cũng chỉ như tiếng vọng giữa sa mạc.
Vì ở Việt Nam, tượng càng to, lòng dân càng nhỏ lại.
Còn những kẻ nhân danh “tưởng niệm” – thực ra chỉ đang tạc tượng chính mình bằng tiền máu của dân.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét