TRANH CHẤP THƯƠNG MẠI GIỮA ẤN ĐỘ VÀ HOA KỲ GÂY TỔN HẠI CHO                                                            CẢ HAI PHÍA

Hai trong số những nền kinh tế lớn nhất thế giới hiện đang vướng vào tranh chấp thương mại. Thuế quan của Hoa Kỳ đối với hàng hóa Ấn Độ đã tăng lên 50%. Nhưng hậu quả có thể gây tổn hại cho cả hai bên.

Khi Tổng thống Narendra Modi đến thăm Hoa Kỳ vào tháng 6 năm 2023, mọi thứ dường như đều ổn. Sự trang trọng và vinh dự mà Thủ tướng Ấn Độ được đón tiếp vào thời điểm đó đã nhấn mạnh sự quan tâm mạnh mẽ của Hoa Kỳ đối với mối quan hệ chặt chẽ giữa hai quốc gia có nền kinh tế lơn. "Tôi tin rằng mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Ấn Độ là một trong những mối quan hệ sẽ định hình thế kỷ 21", Tổng thống Hoa Kỳ khi đó là Joe Biden nhấn mạnh.

Trong chuyến thăm White House lần thứ hai vào đầu năm 2024, sự đón tiếp của tân Tổng thống Donald Trump đối với Modi không mấy xa hoa thời Biden. Tuy nhiên, các cuộc thảo luận diễn ra thân mật và có nhiều cuộc thảo luận về các thỏa thuận kinh doanh. Sáu tháng sau, bức tranh đã hoàn toàn thay đổi. Kể từ ngày 27 tháng 8, mức thuế 50% đã được áp dụng đối với hầu hết hàng hóa xuất cảng từ Ấn Độ sang Hoa Kỳ. Mức thuế này thuộc hàng cao nhất thế giới.

Căng thẳng leo thang nhanh chóng sau khi Donald Trump tuyên bố vào tháng 4 rằng ông sẽ áp thuế đối với nhiều đối tác thương mại. Các cuộc đàm phán thương mại với Ấn Độ đã không mang lại kết quả. Tình hình càng trở nên tồi tệ hơn khi Trump tuyên bố áp thuế bổ sung 25% đối với việc Ấn Độ mua dầu của Nga.

Điều này đã làm xấu đi mối quan hệ với một trong những đối tác chiến lược quan trọng nhất của Hoa Kỳ tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Điều này gây lo ngại cho những người ở Washington, những người coi mối quan hệ này là nền tảng cho sự ổn định và an ninh trong khu vực. Tuy nhiên, tại Ấn Độ, có những lo ngại nghiêm trọng về tác động của thuế quan đối với nền kinh tế đang phát triển nhanh chóng của nước này.

Điều này đã dẫn đến điều gì?

Rick Rossow, giám đốc chương trình Kinh tế Ấn Độ và Á Châu Mới nổi tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), một tổ chức cố vấn có trụ sở tại Washington, DC. Trump đã đúng khi lên án "chủ nghĩa bảo vệ" của Ấn Độ, ông nói với DW. Tuy nhiên, ngôn ngữ của tổng thống Mỹ rất gay gắt và các công cụ mà ông xử dụng cũng rất khắc nghiệt. Kết quả là Modi đang phải chịu tổn thất chính trị.

Nhiều nhà quan sát tin rằng các cuộc đàm phán đã thất bại vì Ấn Độ đang rất muốn mua dầu của Nga. Sushant Singh, giảng viên tại Khoa Nghiên cứu Nam Á thuộc Đại học Yale, nhìn nhận tranh chấp thương mại trong một bối cảnh khác: Singh chỉ ra xung đột giữa Ấn Độ và Pakistan hồi tháng 5 năm nay và vai trò của Trump trong việc đàm phán lệnh ngừng bắn.

"Trump tuyên bố lệnh ngừng bắn là do ông và các quan chức của ông ấy đưa ra. Tuy nhiên, Modi lo ngại về ấn tượng chính trị trong nước rằng ông đã đánh bại Pakistan và Pakistan phải quỳ gối cầu xin lệnh ngừng bắn", Singh nói với DW. "Do đó, Modi không thể nhượng bộ Trump về điểm này vì lập trường trong nước của ông ấy sẽ bị phá hủy hoàn toàn."

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 30 tháng 8 năm 2025