EU CÓ LẬP TRƯỜNG CỨNG RẮN HƠN  VỚI GRÖNLAND (GREENLAND) SAU NHỮNG ĐE DỌA MỚI TỪ TRUMP

Theo Euronews Deutsch: Liên minh châu Âu đã có lập trường chính thức cứng rắn hơn về lời đe dọa chiếm quyền kiểm soát Grönland của Donald Trump. Trong tuyên bố mới, Tổng thống Hoa Kỳ nói thêm rằng ông sẽ chiếm Greenland "nếu cần thiết bằng vũ lực". Điều này không còn nghi ngờ gì nữa về mức độ nghiêm trọng trong ý định bành trướng của tổng thống Mỹ.

"Tôi nghĩ chúng ta sẽ đạt được điều đó", Trump phát biểu vào cuối tuần. "Tôi thực sự không biết Đan Mạch có lý do gì để khẳng định điều này, nhưng sẽ là một hành động rất không thân thiện nếu họ không cho phép, vì mục đích là bảo vệ thế giới tự do."

Grönland là một vùng lãnh thổ bán tự trị của Vương quốc Đan Mạch, được coi là hết sức quan trọng về mặt chiến lược do vị trí ở biển Na Uy và nguồn tài nguyên kim loại quý hiếm dồi dào. Tác động của biến đổi khí hậu dự kiến ​​sẽ là một trong hải lộ quan trọng của thế giới.

EU sẵn sàng bảo vệ Grönland

Grönland không giống như Đan Mạch - không thuộc Liên minh Âu châu. Tuy nhiên, hòn đảo với 56.000 cư dân này được hưởng quy chế đặc biệt khi được gia nhập các quỹ của EU và quyền tự do đi lại trong EU dành cho người Grönland được coi là công dân EU.

Ngoài ra, Grönland còn nằm trong phạm vi điều khoản phòng thủ chung được ghi trong các hiệp ước của EU. Theo Điều 42.7, tất cả các quốc gia thành viên có nghĩa vụ "cung cấp viện trợ và hỗ trợ" nếu một quốc gia thành viên khác trở thành "nạn nhân của một cuộc tấn công vũ trang vào lãnh thổ của mình".

"Biên giới không được phép thay đổi bằng vũ lực: – kính gửi những ai quan tâm", Thủ tướng Đức Olaf Scholz phát biểu hôm thứ Ba sau cuộc gặp với Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen.

"Sự bất khả xâm phạm của biên giới là nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế", ông nói tiếp mà không nhắc đích danh Trump. "Nguyên tắc này phải áp dụng cho tất cả mọi người." Frederiksen nói thêm: " Âu châu phải quyết định tương lai của lục địa chúng ta".

Tại Brüssel, Andrius Kubilius, Ủy viên Quốc phòng EU, đã can thiệp vào cuộc tranh cãi khi tuyên bố: "Chúng tôi sẵn sàng bảo vệ quốc gia thành viên Đan Mạch".

Một ngày trước đó, người đứng đầu chính sách đối ngoại EU Kaja Kallas đã gợi ý rằng EU nên xử dụng "ngôn ngữ giao dịch" để tác động đến quá trình ra quyết định của Trump, đồng thời cho rằng những tuyên bố mang tính kích động của tổng thống không nên được hiểu "từng chữ một".

Khi được hỏi liệu "ngôn ngữ của giao dịch" có nghĩa là một thỏa thuận có thể được đàm phán về Grönland với Washington hay không ?, Kallas đã đưa ra một ranh giới đỏ: "Không, chúng tôi không đàm phán về Greenland. Chúng tôi ủng hộ quốc gia thành viên Đan Mạch và khu vực tự trị của nước này."

"Những gì tôi muốn nói trong bình luận của mình mang tính tổng quát hơn. Đây là ngôn ngữ mà chúng tôi hiểu chính phủ mới nói", Kallas nói với các phóng viên vào thứ Hai 27/1 sau cuộc họp của các bộ trưởng ngoại giao, trong đó thảo luận về mối quan hệ giữa EU và Hoa Kỳ.

"Chúng ta cũng nên cân nhắc sức mạnh của mình là gì. Chúng ta là một cường quốc kinh tế. Chúng ta có mối liên hệ chặt chẽ với nước Mỹ", bà nói tiếp.

"Không phải ai đó bảo chúng ta phải làm gì và chúng ta phải làm theo. Nhưng chúng ta cũng mạnh mẽ hơn. Chúng ta không nên đánh giá thấp sức mạnh của chính mình."

Một lời kêu gọi 'nóng bỏng'

Các biện pháp can thiệp này thể hiện lập trường quyết đoán hơn so với phản ứng khá nhẹ nhàng trong những ngày đầu sau bình luận của Trump về việc sử dụng quân đội để giành quyền kiểm soát Grönland. Đầu tháng này, Trump đã nói: "Chúng ta cần nó vì an ninh quốc gia".

Vào thời điểm đó, Ủy ban Âu châu đã nói về những giải pháp "mang tính giả thuyết" và đưa ra những tuyên bố chung về tầm quan trọng của việc tuân thủ luật pháp quốc tế.

Nhưng kể từ khi Trump và các quan chức của ông tiếp tục đưa ra lời đe dọa, viễn cảnh về một cuộc xâm lược của Mỹ đã trở nên ngày càng thực tế đối với Brüssel và các thủ đô khác.

Mức độ báo động tăng cao hơn nữa sau khi thông tin chi tiết về cuộc điện thoại kéo dài 45 phút giữa Trump và Frederiksen được tiết lộ, trong đó Trump nhấn mạnh mong muốn kiểm soát hòn đảo này và Frederiksen trả lời rằng Grönland không phải để bán.

Tờ New York Times mô tả cuộc trò chuyện qua điện thoại là "lạnh lùng" và "hung hăng". Tờ Financial Times trích dẫn nguồn tin cho biết sự việc này "dữ dội" và "kinh hoàng". Chính phủ Đan Mạch, ngược lại, đã phủ nhận mô tả về cuộc trò chuyện diễn ra năm ngày trước lễ nhậm chức của Trump.

Những tiết lộ này đã đưa vấn đề này lên hàng đầu trong chương trình nghị sự của EU và đặt ra những câu hỏi mới về việc liệu khối này có thể chống lại một cuộc xâm lược hay không.

Frederiksen tìm kiếm sự hỗ trợ

Frederiksen đã có chuyến công du ngắn ngày vòng quanh Âu châu để gặp gỡ những người đồng cấp  Âu châu , bao gồm Thủ tướng Đức Olaf Scholz, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Tổng thư ký NATO Mark Rutte. Mục tiêu: tăng cường sự ủng hộ chính trị cho thách thức chưa từng có này.

"Âu châu đang phải đối mặt với tình hình nghiêm trọng, với chiến tranh trên toàn lục địa và những thay đổi về thực tế địa chính trị", Frederiksen phát biểu hôm thứ Hai 27/1. "Trong những khoảnh khắc như thế này, sự đoàn kết là rất quan trọng."

Trong khi đó, chính phủ Đan Mạch tuyên bố sẽ đầu tư 14,6 tỷ Kroner (1,95 tỷ Euro) để tăng cường sự hiện diện quân sự của nước này ở Bắc Cực và Bắc Đại Tây Dương.

Vũ Thái An, người lính VNCH, ngày 29 Januar 2025