HỘI NGHỊ THƯỢNG ĐỈNH VỀ KHÍ HẠU THẾ GIỚI ĐÃ BẾ MẠC VỚI 197 CHỬ KÝ CỦA NHỮNG QUỐC GIA THAM DỰ.

Trong giờ nghỉ giải lao, một sự tính toán đã diễn ra: hội nghị thượng đỉnh của các nguyên thủ quốc gia tại Hội nghị Khí hậu Thế giới ở Dubai đã kết thúc và 197 quốc gia ký kết Công ước khung của Liên hợp quốc về Biến đổi Khí hậu ở vùng Vịnh đã đàm phán trong 5 ngày. Theo như công bố tại hội nghị: rất nhiều tiền đã được huy động trong một thời gian ngắn, tại hội nghị lần này, rất nhiều tiền đã được huy động trong một thời gian ngắn. 

Ông Chủ tịch của hội nghị mang tên COP28 lần này đến từ Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, đã thông báo rằng các chính phủ, công ty, nhà đầu tư và nhà từ thiện đã công bố các cam kết và hứa hẹn một số tiền lớn trị giá 57 tỷ USD dành cho các hoạt động “theo chương trình nghị sự về khí hậu”. Đây là một “sự thể hiện mạnh mẽ của tình đoàn kết thế giới” với các dự án liên quan đến tài trợ khí hậu, chuyển đổi năng lượng, an ninh lương thực và bảo vệ thiên nhiên và sức khỏe sẽ được hưởng lợi.

30 TỶ ĐẾN TỪ EMIRATES

Bản thân đội chủ nhà đã đưa ra cam kết rất lớn: Emirates sẽ cung cấp 30 tỷ USD cho một quỹ viện trợ mới có tên Altérra. Điều này có nghĩa là nó sẽ được sử dụng để kích hoạt các dòng vốn tiếp theo. Emirates hy vọng sẽ huy động được khoảng 250 tỷ USD vào năm 2030. Điều này gần tương ứng với sản lượng kinh tế hàng năm của Hy Lạp hoặc New Zealand. Số tiền lớn nhằm mục đích mang lại lợi ích cho các dự án khí hậu ở “phía nam toàn cầu”, tức là ở các nước nghèo hơn. Không biết lần này Mì Chính của VN có ăn mày được đồng nào trong số 30 tỷ này không?

VN từ hơn một thập niên qua, không đóng góp gì được cho việc chuyễn đổi khí hậu thế giới, mà còn gia tăng làm hại môi trường, để mong được các nước tư bản ra tay giúp đở. Đám tộc cối Ba Đình đã từng hưởng lợi nhiều lần qua các chương trình biến đổi khí hậu thế giới. Đám súc vật này sau khi kỳ kết, xong về nhà lại tiếp tục phát triển điện than đến ít nhất năm 2050. Cũng vi sự việc này mà Hà Nội trong ngày 29/11, tức 2 ngày trước khi Mì Chính lên đường tới dự hội nghị COP 28, thì thành phố này được yếp hạng nhì trên thế giới về mức độ ô nhiễm.

Kể từ khi các hội nghị được thành lập vào năm 1992, sự phân chia giữa các nhà tài trợ từ các nước công nghiệp hóa và những người nhận tài trợ từ các nước nghèo hơn vẫn không thay đổi. 

Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Emirates là quốc gia giàu thứ bảy trên thế giới về thu nhập bình quân đầu người - được biểu thị bằng tổng sản phẩm quốc nội được điều chỉnh theo sức mua trên mỗi người dân - ở mức khoảng 89.000 USD. Qatar thậm chí còn đứng thứ năm với 114.000. Ả Rập Saudi cũng nằm trong số 20 quốc gia giàu có nhất với gần 69.000 USD bình quân đầu người - vượt xa Đức, một trong những nước có viện trợ phát triển lớn nhất, với 66.000 USD.

KAMILA HARRIS Ở DUBAI

Hiện Trung Quốc đang đứng ở vị trí thứ 70 với mức giá 23.000 USD. Nhưng con số này cũng cao hơn mức trung bình của thế giới: vượt xa các nước lớn mới nổi khác như Brazil, Ai Cập, Nam Phi hay Indonesia và cũng vượt xa các ứng cử viên gia nhập EU là Bosnia-Herzegovina và Albania. Các quốc gia như Ukraine, Việt Nam, Sri Lanka, Algeria và Tunisia chỉ quản lý khoảng 14.000 USD mỗi người dân mỗi năm.

Emirates là quốc gia đóng góp 100 triệu USD cho một quỹ mới ở Dubai để giải quyết những tổn thất và thiệt hại liên quan đến biến đổi khí hậu. Đức cũng huy động số tiền tương đương như vậy. Lượng tiền bắt đầu có tác dụng ở Dubai hiện là 725 triệu USD. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất cũng tự khen ngợi mình vì đã ủy thác 200 triệu USD quyền rút vốn đặc biệt cho Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF); đây là một loại tiền dự trữ của cơ sở tài trợ của Washington. Quốc gia vùng Vịnh đang đầu tư thêm 150 triệu USD vào an ninh nguồn nước ở các quốc gia khác.

Tổ chức chị em của IMF, Ngân hàng Thế giới, đã công bố tại Dubai rằng họ sẽ phân bổ 9 tỷ USD hàng năm cho các dự án khí hậu; đây là một trong những ngân hàng phát triển quốc tế lớn nhất. Tại cuộc họp, cộng đồng quốc tế cũng đã bổ sung thêm 3,5 tỷ USD cho Quỹ Khí hậu Xanh (GCF). Điều này có nghĩa là quỹ khí hậu lớn nhất thế giới đã được cấp tổng cộng 12,8 tỷ USD cho giai đoạn tài chính 4 năm mới. Như vậy đã là kỷ lục rồi, vì lần trước chỉ ở mức 10 tỷ.

Đến nay, có 30 quốc gia tham gia GCF. Năm trong số đó vừa công bố cam kết tại COP28: Mỹ, Ý, Bồ Đào Nha, Thụy Sĩ và Estonia. Washington đã tiếp nhận 3 trong số 3,5 tỷ đô la. Phó Tổng thống Mỹ Kamila Harris đã công bố khoản tiền gửi kỷ lục này vào Quỹ Khí hậu Xanh có trụ sở tại Nam Hàn và tại Dubai. Các nhà tài trợ lớn nhất tiếp theo là Đức (2,2 tỷ USD), Anh (2), Pháp (1,7) và Nhật Bản (1,2). Nhưng nếu ông Donald Trump đắc cử tống thóng vào năm 2024, thì Mỹ sẽ rút khỏi nhóm  này, mà ông đã từng làm trong nhiệm kỳ thứ 45 của ông trước đây.

Vẫn chưa có một quốc gia mới nổi hoặc đang phát triển nào có mặt trong nhóm này, ngoại trừ Mông Cổ, quốc gia đã quyên góp số tiền tượng trưng 100.000 USD. Nhìn chung, nhiều người tham gia khen ngợi cách phân loại cũ, hoàn toàn lỗi thời từ năm 1992 nay đã bị phá bỏ với sự đóng góp của Emirates. Nhưng hầu như không có dấu hiệu nào cho thấy điều đó. Có thể nghe nói, những người làm chậm lại trước đó và những người từ chối trả tiền hầu như không di chuyển chút nào. Đó là Trung Quốc và Ả Rập Saudi. 

Tuy nhiên, các cam kết tài chính quan trọng khác đã được đưa ra tại COP28, mặc dù từ các quốc gia phát triển. Bảo vệ sức khỏe liên quan đến biến đổi khí hậu sẽ được phân bổ 2,7 tỷ USD. 2,6 tỷ nên dùng để thay đổi nguồn cung cấp thực phẩm và số tiền tương tự để bảo tồn thiên nhiên. Mục đích là sử dụng 2,5 tỷ USD để thúc đẩy năng lượng tái tạo ở những khu vực tụt hậu. 1,2 tỷ sẽ hướng tới việc giảm lượng khí thải mêtan, chất có hại cho khí hậu hơn đáng kể so với carbon dioxide.

LƯỢNG KHÍ THẢI CÒ ĐANG TĂNG LÊN MỨC KỶ LỤC.

Phân  bổ về lĩnh vực viện trợ khẩn cấp, tái thiết và hòa bình: sẽ nhận được 1,2 tỷ USD. Gần 0,6 tỷ USD sẽ hỗ trợ đầu tư vào các ngành công nghiệp về giải pháp năng lượng sạch. Các hoạt động về khí hậu ở địa phương có thể nhận thêm 0,5 tỷ đô la, các dự án nước 0,15 tỷ.

Các nhà đàm phán tự hào về những thành tựu này, đặc biệt vì chúng đạt được trong tuần đầu tiên của cuộc họp hai tuần một lần. Nhưng họ cũng biết rằng nhiệm vụ chính của họ là thống nhất các quyết định mang tính ràng buộc theo luật pháp quốc tế nhằm giảm nhanh lượng khí thải. Nếu điều này không thành công thì mục tiêu chính của thỏa thuận Khí hậu Paris năm 2015 là hạn chế sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 đến 2 độ vào cuối thế kỷ so với thời kỳ tiền công nghiệp sẽ có nguy cơ bị ảnh hưởng.

Những số liệu mới công bố hôm thứ Ba 05 Dezember 2023 về lượng carbon hế giới rất bi quan: lượng khí thải vẩn tiếp tục tăng.

Thời sự từ Vũ Thái An, người lính VNCH 05 Dezember 2023